بررسی اثر تاریخ کاشت بر مراحل فنولوژی، خصوصیات مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد کینوا (Chenopodium Quinoa L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی دکتری زراعت، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

2 استادیار، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

3 دانشیار ، گروه تولیدات گیاهی، دانشکده کشاورزی و منابع طبیعی دانشگاه گنبد کاووس، گنبد کاووس، ایران

چکیده

سابقه و هدف: کینوا گیاهی متعلق به خانواده آمارانتوس، جنس سلمه است. داشتن تنوع ژنتیکی و انعطاف‌پذیری گسترده، اجازه سازگاری در محیط‌های مختلف را به این گیاه می‌دهد. یکی از عواملی که باید هنگام معرفی یک گیاه در الگوی کشت هر منطقه مورد توجه قرار گیرد، تاریخ کاشت بهینه است. این عامل با اثر بر طول دوره رشد رویشی و زایشی ، می‌تواند بر عملکرد و کیفیت دانه کینوا مؤثر باشد. تاریخ کاشت یکی از موثرترین عوامل در تکمیل مراحل مختلف رشدی گیاه است. رعایت تاریخ کاشت مناسب باعث عملکرد اقتصادی بالاتر بدون صرف هزینه‌های اضافی خواهد شد و به گیاه اجازه خواهد داد که پتانسیل کامل رشدی خود را نشان دهد.
مواد و روش‌ها: به منظور مطالعه اثر تاریخ کاشت بر ویژگی‌های فنولوژیکی، مورفولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا مطالعه‌ای با تاریخ‌های کاشت مختلف روی گیاه کینوا انجام شد. این مطالعه در مجتمع گلخانه‌ای جهاد کشاورزی شهرستان خلیل‌آباد از توابع استان خراسان رضوی، در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار و 12 تاریخ کاشت مختلف طی سال زراعی 97-1396 انجام شد. تیمارهای کشت از 15 اسفند و با فاصله هر 15 روز یک‌بار صورت گرفت.
یافته‌ها: نتایج نشان داد که تاریخ‌های کاشت از نظر تعداد روز تا سبز شدن، چهار برگی، ظهور گل‌آذین، تغییر رنگ گل‌آذین و برداشت اختلاف معنی‌داری در سطح 99 درصد دارند. مدت زمان کاشت تا سبز شدن با افزایش میزان دمای محیط کاهش یافت. تاریخ کاشت 30 اردیبهشت بیش‌ترین و تاریخ کاشت 15 مرداد کم‌ترین تعداد روز را برای رسیدن به مرحله برداشت طی کرده‌اند. اثر تاریخ کاشت در سطح احتمال یک درصد بر تعداد دانه در بوته، وزن هزار دانه، وزن دانه تک‌بوته، عملکرد دانه، عملکرد زیستی و شاخص برداشت معنی‌دار بود. بیش‌ترین عملکرد دانه (2387 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 15 اسفند و کم‌ترین آن (75 کیلوگرم در هکتار) در تاریخ کاشت 30 اردیبهشت به‌دست آمد. بیش‌ترین عملکرد بیولوژیک (10964 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تاریخ کاشت 15 اسفند و کمترین آن (3739 کیلوگرم در هکتار) مربوط به تاریخ کاشت 30 مرداد بود که با تاریخ کاشت 15 مرداد تفاوت معنی‌داری نداشت.
نتیجه‌گیری: به طور کلی نتایج نشان داد که تاریخ‌های کاشت مختلف از طریق درجه حرارت و طول روز متفاوت می‌توانند بر خصوصیات مورفولوژیکی، فنولوژیکی، عملکرد و اجزای عملکرد گیاه کینوا تحت شرایط آزمایش تاثیر معنی‌دار بگذارند. نتایج نشان داد که مرحله گلدهی و پرشدن دانه در گیاه کینوا جزء مراحل رشدی حساس این گیاه به دما است، زیرا افزایش دما به‌ویژه در مرحله گلدهی و گرده‌افشانی باعث افت شدید تعداد دانه و در نهایت کاهش شدید عملکرد دانه شد. بر اساس داده‌های این مطالعه بهترین تاریخ کاشت برای گیاه کینوا در منطقه خلیل‌آباد استان خراسان رضوی 15 اسفند و اول فروردین است.
کلمات کلیدی: دوره رشدی، شاخص برداشت، عملکرد زیستی، کینوا

کلیدواژه‌ها

عنوان مقاله [English]

Effect of sowing date on phonological stage, morphological characteristics, yield and yield Components of Quinoa (Chenopodium Quinoa L.)

نویسندگان [English]

  • seyed hossein hosseini 1
  • ali rahemi 2
  • Abbas Biabani 3
  • Ali Nakhzari moghaddam 2
  • Fakhtak Taliey 2
1 PhD student of Agronomy, Department of plant production, Gonbad University, Gonbad, Iran
2 Gonbad University
3 دانشگاه گنبد کاووس
چکیده [English]

Background and objectives
Quinoa is a plant of Amaranthus family, a genus of Chenopodium. Having a wide variety of genetic variations and flexibility allows the plant to adapt to different environments. One of the factors that should be considered when planting a plant in the pattern of cultivation in each region is the planting date of the plant. This factor can affect grain yield and quality by affecting vegetative and reproductive growth period in Quinoa. Sowing date is one of the most effective factors in completing different stages of plant growth. Since observing proper sowing dates will result in higher economic performance without any additional expense and will allow the plant to show its full potential.
Materials and methods
In order to study the effect of planting date on phenological, morphological, yield and yield components of Quinoa, a study was conducted on different planting dates on the Quinoa. This study was carried out at a greenhouse complex of Agricultural Jihad in Khalilabad, Khorasan Razavi province, during 2018in a randomized complete block design with three replications and 12 different sowing dates. The cultivation was carried out on March 5 and at intervals of 15 days.
Results and Discussion
The results showed that the sowing date was significant for the number day of planting to emergence, planting to four leaves, planting to emergence of inflorescence, planting to change the color of inflorescence and planting to harvesting. The results showed that the time from sowing to emergence was reduced by increasing the environment temperature. The results of the experiment showed that the effect of sowing date at 1% probability level was significant on number of seeds per plant, 1000 seed weight, and seed weight per plant, grain yield, biological yield and Harvest Index. The highest grain yield was obtained in sowing date on March 5(2387 kg.ha) and the lowest in sowing date on May 20th (75 kg.ha). The highest biological yield was related to the sowing date of March 5 (10964 kg.ha) and the lowest was related to the sowing date of August 21 (3739 kg.ha), which did not show any significant difference with the sowing date of August 6.
Conclusions
In general, the results showed that different sowing dates due to changes in temperature and day time could affect the morphological, phenological, yield and yield components of the Quinoa under the experimental conditions. The results showed that the flowering stage and seed filling in the Quinoa was one of the sensitive growth stages of the plant to temperature, because the increase in temperature, especially in the flowering and pollination stage, led to a sharp decrease in the number of seeds and, finally, a significant reduction in the grain yield of this plant. In sum, the best sowing date for the Quinoa was obtained based on the information obtained from this study for March 5 and March 21.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Biological yield
  • Harvest index
  • Growth period
  • Quinoa

مراجع

  1. Ahmadi, M., Kamkar, B., Soltani, A., Zeinali, A., and Arabameri, R. 2010. The effect of planting date on duration of phonological phases in wheat cultivars and its relation with grain yield. J. Plant Prod. 7: 2. 109-122. (In Persian)
  2. Ali, M.A., Ali, M., Sattar, M., and Ali, L. 2010. Sowing date effect on yield of different wheat varieties. J. Agric. Res. 48 : 2. 157-162.
  3. Altuner, F., Oral, E., and Kulaz, H. 2019. The impact of different sowing times of the quinoa (chenopodium quinoa Willd) and its varieties on the yield and yield components in Turkey-Mardin ecology condition. Appl. ecol. environ. res. 17: 4. 10105-10117.
  4. Andrade, F.H., and Sadras, V.O. 2002. Bases para el manejo del maize, el girasol y la soja. INTA-Universidad de Mar del Plata, Buenos Aires. 443 p.
  5. Angus, J.F., Cunningham, R.B., Mancur, M.W., and Mackenzie, D.H. 1981. Phasic development in field crops I. Thermal response in the seedling phase. Field Crop Res. 3: 4. 365-378.
  6. Ayan, A.L., Cirak, C., Dabas, M.S., and Camas, N. 2005. Modeling the effect of temperature on the days to seed germination in safflower (Carthamus tinctorius). P 187-192. In: E. Esendal (eds), Proceedings of the 6th International Safflower Conference. 6-10 June. 2005. Istanbul, Turkey.
  7. Bertero, H.D., and Ruiz, A. 2008. Determination of grain number in sea level quinoa (Chenopodium quinoa Willd.) cultivars. Eur. J. Agron. 28: 3. 186-194.
  8. Bertero, H.D., De la Vega, A. J., Correa, G., Jacobsen, S.E., and Mujica, A. 2004. Genotype and genotype-by-environment interaction effects for grain yield and grain size of quinoa (Chenopodium quinoa) as revealed by pattern analysis of international multi-environment trials. Field Crops Res. 89: 2-3. 299-318.
  9. Bertero, H.D., King, R.W., and Hall, A.J. 1999. Modelling photoperiod and temperature responses of flowering in quinoa (Chenopodium quinoa willd.). Field Crops Res. 63: 1. 19-34.
  10. Bois, J.F., Winkel, T., Lhomme, J.P., Raffaillac, J.P., and Rocheteau, A., 2006. Response of some Andean cultivars of quinoa (Chenopodium quinoa) to temperature: Effects on germination, phenology, growth and freezing. Eur. J. Agron. 25: 4. 299-308.
  11. Caliskan, S., Caliskan, M.E., Arslan, M., and Arioglu, H. 2008. Effects of sowing date and growth duration on growth and yield of groundnut in a Mediterranean-type environment in Turkey. Field Crop Res. 105: 1. 131-140.
  12. D’Andrea, K.E., Otegui, M.E., Cirilo, A.G., and Eyerhabide, G. 2006. Genotypic variability in morphological and physiological traits among maize inbred lines-nitrogen responses. Crop Sci. 46: 3. 1266-1276.
  13. Damavandi, A., and Latifi, N. 2009. Evaluation the effects of planting date on some growth indices and grain yield of two oil sunflower cultivars in damghan province. Cell Mol Plant Bio. J. 4: 1. 1-11. (In Persian)
  14. Danielsen, S., and Ames, T. 2004. Mildew (Peronospora farinosa) of Quinua (Chenopodioum quinoa) in the Andean Region. Benson Agriculture and Food Institute Brigham, Young University, Provo, Utah, USA, 29 p.
  15. Diepenbrock, W. 2000. Yield analysis of winter oilseed rape (Brassica napus): a review. Field Crop Res. 67: 1. 35-49.
  16. FAO, 2011: Quinoa: An ancient crop to contribute to world food security. In: A. Bojanic ed. Regional Office for Latin America and the Caribbean, pp. 63. Food and Agriculture Organization, Rome, Italy.
  17. Fehr, W.R., and Cavienss, G.F. 1977. Stage of soybean development. Special report 80, cooperative extension. Low state univ. ameslowa. 110 p.
  18. Fuentes, F.F., Maughan, P.J., and Jellen, E.R. 2009. Diversidad genética y recursos genéticos para el mejoramiento de la quinoa (Chenopodium quinoa Willd). Rev. geogr. Valpso. 42: 1. 20-33.
  19. Fuentes, F., and Bhargava, A. 2011. Morphological Analysis of Quinoa Germplasm Grown Under Lowland Desert Conditions. J. Agron Crop Sci. 197: 2. 124-134.
  20. Gargi, U.S., Ray, S., and Sushma, P. 2008. Derivation of crop phonological parameters using multi-date SPOT-VGT-NDVI data: A case study for Punjab. J. Ind. Soc. Remo Sens. 36: 1. 37-50.
  21. GomezB., Cresta A., and Bertero H.D. 2013. Effecto de fechas de siembra y genotipos sobre el peso final de semillas en cultivares de quinoa adaptados a ambientes temlados. In: Proceedings of the IV. congreso mundial de la quinua, 8-12 July 2013, Ibarra, Ecuador.130p
  22. Hirich, A., Choukr-Allah, R., and Jacobsen, S.E. 2014. Quinoa in Morocco-effect of sowing dates on development and yield. J. Agron Crop Sci. 200: 5. 371-377.
  23. Isobe, K., Sugiyama, H., Okuda, D., Murase, Y., Harada, H., Miyamoto, M., Koide, S., Higo, M., and Torigoe, Y. 2016. Effects of sowing time on the seed yield of quinoa (Chenopodium quinoa Willd) in South Kanto, Japan. Agric Sci. 7: 2. 146-153.
  24. Jacobsen, S.E. 2003. The worldwide potential for quinoa. Food Rev Int. 19: 1-2. 167-177.
  25. Jones, H.G. 1992. Plants and Microclimate: A quantitative approach to environmental plant physiology, 2nd Edn. Cambridge University Press, Cambridge.
  26. Kamandy, A., Nezami, A., Kafi, M., and Javadian, S.A. 2013. The reaction of kochia (Kochia scoparia) ecotypes to sowing date in Mashhad weather condition. Ir J. Field Crops Res. 11: 3. 437-445. (In Persian)
  27. Khichar, M.L., and Niwas, R. 2006. Microclimatic profiles under different sowing environments in wheat. Agrometeorol. 8: 2. 201-209.
  28. Leleu, O., Vuylsteker, C., Tetu, J.F., Degravde, D., Champolivier, L., and Rambour, S. 2000. Effect of two contrasted N fertilizations on rapeseed growth and nitrate metabolism. Plant Physiol Bio. 38: 4. 639- 645.
  29. Lotus Newsletter. 2008. Abstract, Workshop held at Chascomus. 17-19 November. 38: 86-88.
  30. Mosavi, S.G., Seghatoleslami, M.J., and Poyan, M. 2010. Effect of planting date and plant density on yield, and herbs Psyllium (Plantago ovate). J. Med Aromat Plants Res. 27: 4. 681-699. (In Persian)
  31. Mujica, A., Jacobsen, S.E., Izquierdo, J., and Marathee, J.P. 2001. Resultados de la Prueba Americanay Europea de la quinua. FAO, UNA-Puno, CIP, 51 p.
  32. Nickabadi, S., Solemani, A., Dehdashti, S.M., and Yazdanibakhsh, M. 2008. Effect of sowing dates on yield and yield components of spring safflower (Carthamus tinctorius) in Isfahan Region. Pak J. Biol. Sci. 11: 2. 1953-1956.
  33. Niroomand Tomaj, I., Jami Al-Ahmadi, M., Zamani, GH., and Riasi, A. 2012. Effects of sowing date and plant density on yield and yield components of grass pea (Lathyrus sativus) in Birjand region. J. Crop Prod and Proc. 2: 3. 57-66. (In Persian)
  34. Nourmohamadi,, Siadat, A., and Kashani, A. 2004. Agronomy (Vol. 1): Cereal Crops. Shahid Chamran University. Ahvaz, Iran. 446 p (In Persian).
  35. Qasim, M., Qamar, M.M, Alam, F., and Alam, M. 2008. Sowing date effect on yield and yield components of wheat varieties. Agric. Res. 46: 2. 135-350.
  36. Slafer, G.A., and Rawson, H.M. 1996. Responses to photoperiod change with phenophase and temperature during wheat development. Field Crops Res. 46: 1. 1-13.
  37. Taylor, A.J., and Smith, C.J. 2002. Effect of sowing date and seeding rate on yield and yield components of irrigated canola (Brassics napus) grown on a red-brown earth in South Eastern Australia. Aus J. Agric. Res. 43: 1. 162-175.
مجله تولید گیاهان زراعی
دوره 14، شماره 2
شهریور 1400
صفحه 17-32

فایل ها

هم رسانی

ارجاع به این مقاله

آمار