پاسخ رشد و عملکرد میوه خربزه خاتونی به میزان کود نیتروژن مصرفی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

استادیار گروه علوم و مهندسی باغبانی، مجتمع آموزش عالی تربت جام، خراسان رضوی، ایران

چکیده

سابقه و هدف: ملون‌ها از جمله صیفی‌جات متعلق به خانواده Cucurbitaceae هستند، که از حدود 118 جنس و 825 گونه تشکیل شده‌اند. خربزه ایرانی از جمله مهمترین ملون‌ها، با ارزش اقتصادی و غذایی بالا بوده که به طور گسترده در استان خراسان رضوی کشت می‌شود. نیتروژن با ایفای نقش ساختمانی و کارکردی بر همه جنبه‌های حیات، رشد و تولید میوه در گیاه خربزه اثر گذار است. با توجه به اهمیت تولید خربزه در استان خراسان رضوی، این مطالعه با هدف تعیین مقدار کود نیتروژن مورد نیاز برای تولید عملکرد میوه بیشینه در خربزه و نهایتاً کاهش مصرف بی‌رویه نیتروژن توسط کشاورزان منطقه انجام پذیرفت.
مواد و روش‌ها: تأثیر پنج سطح کود نیتروژن در مقادیر 0، 70، 140، 210 و 280 کیلوگرم در هکتار در یک آزمایش مزرعه‌ای در سال 1398 در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان تربت‌جام مورد ارزیابی قرار گرفت. هر کرت آزمایشی شامل سه پشته به عرض 2 متر و به طول حدود 8 متر بود. فاصله بین تکرارها 2 متر و فاصله بین کرت‌ها از یکدیگر نیز یک خط کاشت در نظر گرفته شد. نشا 3 برگی خربزه با فاصله 75 سانتی‌متر از یکدیگر در تاریخ 2 تیرماه سال 1398 کشت شد. صفات مورد بررسی در این آزمایش شامل سطح برگ در مرحله میوه‌دهی بوته، تعداد میوه در بوته، متوسط وزن میوه در بوته، عملکرد میوه در هکتار، درصد مواد جامد محلول میوه و ماده خشک کل بود.
یافته‌ها: نتایج آنالیز واریانس نشان داد که مصرف کود نیتروژن بر همه صفات اندازه‌گیری شده بجز درصد مواد محلول میوه تأثیر معنی‌داری داشت. نتایج همچنین نشان داد که مصرف کود نیتروژن نسبت به عدم مصرف آن افزایش 37 و 22 درصدی شاخص سطح برگ و کلروفیل را باعث شد. بیشترین مقدار کلروفیل برگ و شاخص سطح برگ به ترتیب از مصرف 210 و 140 کیلوگرم کود نیتروژن به دست آمد، و مصرف کود نیتروژن بیشتر افزایش معنی‌داری بر میزان سطح برگ و محتوای کلروفیل آن نداشت. مصرف کود نیتروژنی نسبت به عدم مصرف آن باعث افزایش تولید ماده خشک در خربزه شد، و بیشترین افزایش معنی‌دار تولید ماده خشک با مصرف 210 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد. بررسی پاسخ تعداد میوه تولید شده در بوته و وزن میوه قابل برداشت نیز نشان داد بیشترین میزان میوه تولیدی در بوته و بیشترین وزن میوه قابل یرداشت به ترتیب با مصرف 280 و 140 کیلوگرم نیتروژن در هکتار حاصل شد. عملکرد میوه خربزه نیز با مصرف 70 ، 140، 210 و 280 کیلوگرم نیتروژن در هکتار به ترتیب 39 ، 57 ، 41 و 28 درصد افزایش یافت. بررسی عملکرد میوه نیز نشان داد که بیشترین تولید میوه به میزان 33 تن در هکتار در شرایط مصرف 140 کیلوگرم نیتروژن در هکتار بدست آمد و مصرف کود نیتروژنی کمتر و بیش از از این مقدار موجب کاهش معنی‌دار عملکرد خربزه شد.
نتیجه گیری: به‌طور کلی مصرف نیتروژن در کشت خربزه باعث بهبود رشد رویشی و تولید عملکرد میوه آن شد. به‌طوری که با مصرف 140 کیلوگرم کود نیتروژن در هکتار بیشترین عملکرد کمی و کیفی (مواد جامد محلول) در خربزه حاصل شد، و مصرف بیشتر نیتروژن کاهش تولید میوه را باعث شد. میزان کارایی زراعی نیتروژن نیز نشان داد که به ازای هر واحد مصرف نیتروژن تحت تیمار بهینه مصرف نیتروژن، میزان 87 کیلوگرم میوه خربزه در هکتار تولید خواهد شد. برررسی درآمد خالص اقتصادی حاصل از مصرف کود نیتروژن نیز نشان داد که تولید‌کنندگاه خربزه با مصرف بهینه کود نیتروژن می‌توانند تا 50 درصد سود اقتصادی بیشتر را تجربه کنند.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Growth and Fruit Yield Response of Khatoni Melon to Nitrogen Application Rates

نویسندگان [English]

  • Seyed Farhad Saberali
  • Hossein Nastari Nasrabadi
Agronomy Department, Torbat-e Jam University imam khomeini boulevard
چکیده [English]

Background and objectives: Melons are vegetable crops belonging to the family Cucurbitaceae, which consists of about 118 genera and 825 species. Persian melon is one of the most important melons with high economical and nutritional values and widely cultivated in Khorasan Razavi province. Nitrogen is the main plant nutrient resources with a structural and functional roles that affect growth and yield of melon production. Regarding to the importance of melon production in Khorasan Razavi province, this study aimed to determine the required amount of nitrogen fertilizer to reach maximum melon yield and to reduce excessive nitrogen application by farmers.
Materials and Methods: A field experiment was conducted at Torbat-e Jam in 2019. The effect of five levels of nitrogen fertilizer (0, 70, 140, 210 and 280 kg ha-1) was evaluated in a randomized complete block design with three replications. The size of each individual plot was 6 by 8 m and the melon row spacing was 2 m. Melon seedlings at three-leaf stage were planted about 75 cm apart in rows, on 23 June 2019. The studied traits in the experiment included leaf chlorophyll and leaf area at fruiting stage, number of fruits per plant, average fruit weight per plant, fruit yield, percentage of soluble solids and total dry matter.
Results: Analysis of variance showed that nitrogen fertilizer application had a significant effect on all measured traits, except soluble solids of fruits. The results also showed that nitrogen fertilizer application increased leaf area index and leaf chlorophyll content by 37 and 22%, respectively. The highest leaf chlorophyll content and leaf area index was obtained from 210 and 140 kg nitrogen fertilizer application, respectively; and more nitrogen application was not a significant increase in leaf area and chlorophyll content. The melon dry matter production increased by 42% with nitrogen fertilizer application compared to non-nitrogen fertilizer application. The highest dry matter production was obtained from 210 kg N ha-1, and more nitrogen application was not a significant increase in dry matter production. The highest amount of the produced fruit per plant and fruit weight was obtained from 280 kg N ha-1. Fruit yield increased by 41% with nitrogen application compared with no N application. Fruit yield of melon at 70, 140, 210 and 280 kg N ha-1 increased by 39, 57, 41 and 28%, respectively. The highest fruit yield (33 ton ha-1) obtained at 140 kg N ha-1, and the more nitrogen application significantly reduced melon yield.
Conclusions: Nitrogen application improved growth and fruit yield of melon plants. The highest quality and quantity of melon yield was achieved with application rate of 140 kg N ha-1, and application of excess nitrogen would reduce fruit yield. Nitrogen agronomic efficiency showed that fruit yield increased by 87 kg ha-1 for each unite of N application rate under the optimum nitrogen fertilizer treatment. The study of the net economic income from the use of nitrogen fertilizer showed that the growers can experience up to 50% more economic profit with the optimal application of nitrogen fertilizer.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Agronomic nitrogen use efficiency
  • Fruit yield
  • Leaf area index
  • Regression analysis
  • Total soluble solids
  1. National agricultural statistics, 2017. Ministry of Agriculture Jihad. Agriculture Jahad publication. (In Persian)
  2. Amiri, M.B., Koocheki, A., Nasiri-Mahalati, M., and Jahan, M. 2015. Influence of different nutritional sources on the quantitative and qualitative characteristics of tomato (Lycopersicon esculentum) in an ecological cropping system. Iranian J. Hort Sci. 29: 2. 216-231. (In Persian)
  3. Baranauskienne, R., Venskutonis, P.R., Viskelis, P., and Dambrausiene, E. 2003. Influence of nitrogen fertilizer on the yield and composition of thyme (Thymus vulgaris). J. Agric. Food Chem. 51: 26. 7751- 7758.
  4. Benard, C., Gautier, H., Bourgaud, F., Grasselly, D., Navez, B., Caris-veyrat, C., Weiss, M., and Genard, M. 2009. Effects of low nitrogen supply on tomato (Solanum lycopersicum) fruit yield and quality with special emphasis on sugars, acids, ascorbate, carotenoids, and phenolic compounds. J. Agric. Food Chem. 57: 10. 4112-4123.
  5. Bertin, N. 1995. Competition for assimilates and fruit position affect fruit set in indeterminate greenhouse tomato. Ann. Bot. 75: 1. 55-65.
  6. Cabello, M.J., Castellanos, M.T., Romojaro, F., Martı´nez-Madrid, C., and Ribas, F. 2009. Yield and quality of melon grown under different irrigation and nitrogen rates. Agric. Water Manage. 96: 5. 866-874.
  7. Castellanos, M.T., Cabello, M.J., Cartagena, M.D., Tarquis, A.M., Arce, A., and Ribas, F. 2011. Growth dynamics and yield of melon as influenced by nitrogen fertilizer. Sci Agric. 68: 2. 191-199.
  8. Dordas, C.A., and Sioulas, C. 2008. Safflower yield, chlorophyll content, photosynthesis, and water use efficiency response to nitrogen fertilization under rainfed conditions. Ind. Crops Prod. 27: 1. 75-85.
  9. El-Keblawy A., and Lovett-Doust J. 1996. Resource re-allocation following fruit removal in cucurbits, patterns in cantaloupe melons. New Phytol. 134: 3. 413-422.
  10. Esmaeili, M., Salehi, R., Babalar, M., Taheri, M.R., and Mohammadi, H. 2016. Evaluation the effects of grafting and different levels of nitrogen on growth and yield of Samsoori melon in field conditions. Iranian Hort Sci. 48: 1. 11-25. (In Persian)
  11. FAO 2019. Food and agriculture data available at http://www.fao.org/faostat/en/#home (visited 5 December 2019)
  12. Farahmand A., Fardad H., Liaghat A., and Kashi A. 2005. Effect of irrigation and nitrogen fertilizer on yield and water use efficiency of tomato. Iranian J. Soil Water Sci. 19: 2. 263-270. (In Persian)
  13. Guler, S., Hayriye Ibrikci, H., and Buyuk, G. 2006. Effects of different nitrogen rates on yield and leaf nutrient contents of drip-fertigated and greenhouse-grown cucumber. Asian J. Plant Sci. 5: 4. 657-662.
  14. Huett, D.O. 1996. Prospect for manipulating the vegetative reproductive balance in horticultural crops through N nutrition: A review. Aust. J. Agric. Res. 47: 1. 47-66.
  15. Ijoyah, M.O. 2007. Effects of different levels of decomposed poultry manure on yield of muskmelon at anse Boileau, Seychelles. Afr. J. Biotechnol. 6: 16. 1882-1884.
  16. Jalilian, J., Modarres-Sanavy, S. A.M., Saberali, S.F., and Sadat-Asilan, K. 2012. Effects of the combination of beneficial microbes and nitrogen on sunflower seed yields and seed quality traits under different irrigation regimes. Field Crop Res. 127: 2. 26-34.
  17. Li, G., Yang. X., Ren, B., Shen, Q., and Guo S. 2011. Why nitrogen use efficiency decreases under high nitrogen supply in rice (Oryza sativa) seedlings. J. Plant Growth Regul. 31: 1. 47-52.
  18. Lichtentaler, H.K. 1987. Chlorophyll and carotenoids: Pigments of photosynthetic biomembrane. Meth. Enzymol. 148: 2. 350-381.
  19. Lotfi, H., Barzegar, T., Rabiei, V., Ghajraman, Z., and Nikbakht, J. 2017. The effect of water deficit stress on quantitative and qualitative traits of some populations of Persian melon Crop Improv. 18: 1. 157-171. (In Persian)
  20. Makino, A., Shimada, T., Takumi, S., Kaneko, K., Matsuoka, M., Shimamoto, K., Nakano, H., Miyao-Tokutomi, M., Mae, T., and Yamamoto, N. 1997. Does decrease in ribulose-1, 5-bisphosphate carboxylase by antisense RbcS lead to a higher N-use efficiency of photosynthesis under conditions of saturating CO2 and light in rice plants? Plant Physiol. 114: 2. 483-491.
  21. Mashayekhi, P., and Tartari, M. 2017. The effect of different concentrations of nitrogen, phosphorus and potassium on some qualitative and quantitative characteristics Strawberries in hydroponic culture. Soil Res. 30: 2. 391-402.  (In Persian)
  22. Nerson, H., Paris, H.S., Edelstein, M., Burger, Y., and Karchi, Z. 1988. Breeding pickling melons for a concentrated Hort. Sci. 23: 2.136-138.
  23. Norozi, A., Khodadadi, M., Gholchin, A., and Akbar-neya, A. 2011. The effect of poultry manure levels on the quantitative and qualitative yield of three Iranian melon populations. Iranian Hort Sci. 24: 2. 245-250.  (In Persian)
  24. Pessarakli, M. 2016. Handbook of cucurbits, growth, cultural practices, and physiology. CRC Press, Boca Raton. 560p.
  25. Peyvast, Gh. 2018. Vegetable production. Ketabiran publication. 394p. (In Persian).
  26. Rolbiecki, R., Rolbiecki, S., Piszczek, P., Figas, A., Jagosz, B., Ptach, W., Prus, P., and Kazula, M.J. 2020. Impact of nitrogen fertigation on watermelon yield grown on the very light soil in Poland. Agron. 10: 2. 213-223.
  27. Saberali, S.F., Modarres-sanavy, S.A.M., Bannayan, M., Baghestani, A.M., Rahimian Mashhadi, H., and Hoogenboom, G., 2012. Dry bean competitiveness with redroot pigweed as affected by growth habit and nitrogen rate. Field Crops Res. 135: 1. 38-45.
  28. SAS Institute, 2003. The SAS system for windows. Release 9.1. SAS Institute, Cary, NC.
  29. Sinclair, T.R., and Horie, T. 1989. Leaf nitrogen, photosynthesis, and crop radiation use efficiency: a review. Crop Sci. 29: 4. 90-98.
  30. Valantin, v., Gary, A., Vaissiere, B.E., and Faossard, J.S. 1999. Effect of fruit load on partitioning of dry matter and energy in cantaloupe (Cucumis melo). Ann. Bot. 84: 1. 173-181.
  31. Zhang, Q., Gao, Y., Yan, B., Cui, Z., Wu, B., Yang, K., and Ma, J. 2020. Perspective on oil flax yield and dry biomass with reduced nitrogen supply. Oil Crop Sci. 5: 2. 42-46.