ارزیابی شاخص های اقتصادی، انرژی و انتشار گازهای گلخانه ای در تولید هندوانه (مطالعه موردی: استان ایلام)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار، گروه مهندسی مکانیک بیوسیستم، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

2 دانشجوی دکتری مکانیزاسیون کشاورزی(گرایش مدیریت و تحلیل سامانه ها) دانشکده مهندسی زراعی و عمران روستایی. دانشگاه علوم کشاورزی

3 دانش آموخته کارشناسی ارشد مهندسی مکانیزاسیون کشاورزی، دانشکده کشاورزی، دانشگاه ایلام

چکیده

سابقه و هدف: استفاده موثر از انرژی یکی از نیاز‌های اساسی کشاورزی پایدار است. افزایش تقاضا برای مواد غذایی باعث تشدید در مصرف کودهای شیمیایی، آفت‌کش‌ها، ماشین‌ها و سایر منابع طبیعی شده است که یکی از پیامدهای آن تاثیرات زیست‌محیطی نامطلوب بر آب، هوا و زمین می‌باشد. بنابراین لازم است اقدامات لازم در راستای افزایش بهره‌وری استفاده از منابع انرژی و کاهش اثرات زیست-محیطی انجام گیرد. هدف از این پژوهش تعیین الگوی مصرف انرژی، میزان انتشار گاز‌های گلخانه‌ای و تحلیل اقتصادی تولید هندوانه در شهرستان چرداول استان ایلام است.

مواد و روش‌ها: اطلاعات مورد نیاز این تحقیق در سال ۹۷ از طریق پرسش‌نامه و مصاحبه جمع‌آوری شد و روش نمونه‌گیری از نوع تصادفی ساده بود. مقدار انتشار گازهای گلخانه‌ای در سیستم‌ تولید هندوانه با استفاده از ضریب انتشار معادل "CO2" برای نهاده‌های مختلف محاسبه گردید. شاخص‌های انرژی مورد بررسی شامل نسبت انرژی، بهروه‌وری انرژی، شدت انرژی و انرژی خالص بود. نسبت انرژی بیان‌گر نسبت بین کالری گرمایی محصولات خروجی و کل انرژی مصرف شده در عوامل تولید است. این شاخص بدون بُعد بوده و مقدار انرژی به‌دست آمده، به ازای هر واحد مصرف انرژی، برای تولید را نشان می‌دهد. شدت انرژی نشان‌دهنده مصرف انرژی برای تولید یک واحد از محصول است. این شاخص بسته به نوع محصول کشاورزی، موقعیت و زمان متفاوت است و می‌تواند به عنوان شاخصی برای ارزیابی کارایی مصرف انرژی در سامانه‌های مختلف تولید مورد استفاده قرار گیرد. بهره‌وری انرژی عکس شدت انرژی است و از تقسیم مقدار محصول تولید شده بر انرژی مصرف شده به دست می‌آید و در حقیقت، بیان‌کننده مقدار تولید محصول به ازای هر واحد انرژی مصرف شده است. در این روابط، نسبت انرژی بدون واحد، انرژی خروجی بر حسب (Mj/ha)، انرژی ورودی برحسب (Mj/ha)، بهره‌وری انرژی بر حسب (Kg/Mj)، شدت انرژی بر حسب (Mj/Kg)، کل محصول تولیدی در دوره بر حسب ( (Kg/haو افزوده خالص انرژی بر حسب (Mj/ha) است. ‌هم‌چنین محاسبه شاخص‌های اقتصادی نیز بر اساس شاخص‌های درآمد ناخالص، ارزش ناخالص تولید، هزینه‌های ثابت و متغیر، عملکرد، قیمت محصول و نسبت سود به هزینه برآورد گردید. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از نرم افزارهای SPSS25 و Exel استفاده شد.

یافته‌ها: نتایج نشان داد که دو نهاده آب آبیاری و سوخت دیزل به‌ترتیب با 01/36 و 21/25 درصد، پرمصرف‌ترین نهاده‌های انرژی‌بر در تولید محصول فوق بودند. مجموع انرژی‌های ورودی و خروجی در تولید هندوانه 89/38584 و 93/781115 مگاژول بر هکتار محاسبه شد. نسبت انرژی، بهره‌وری انرژی، شدت انرژی و افزوده خالص انرژی به‌ترتیب 02/2، 06/1، 93/0 و 04/39531 مگاژول برآورد گردید. مقدار کل انتشار گازهای گلخانه‌ای برابر 4/1151 کیلوگرم دی‌اکسید‌کربن بر هکتار به‌دست آمد که بیش‌ترین میزان به‌ترتیب مربوط به کود دامی و سوخت دیزل با 6/489 و 7/476 کیلوگرم دی اکسید کربن بر هکتار محاسبه شد. نسبت سود به هزینه نیز 85/3 به دست آمد.

نتیجه‌گیری: با توجه به مطالعه مذکور بیش‌ترین مصرف انرژی، مربوط به آب آبیاری و سوخت‌ دیزل می‌باشد. بالاترین میزان انتشار گازهای گلخانه‌ای مربوط به مصرف کود دامی با 6/489 کیلوگرم و پس از آن سوخت دیزل با 79/476 کیلوگرم معادل دی‌اکسید کربن بر هکتار بود. لذا انجام تحقیقات در زمینه‌ی به‌کارگیری روش‌های خاک‌ورزی حفاظتی و کم‌خاک‌ورزی برای کاهش انرژی سوخت مصرفی و اثرات گلخانه‌ای ناشی از مصرف سوخت، پیشنهاد می‌گردد. هم‌چنین از آن‌جایی که نسبت سود به هزینه 85/3 محاسبه گردید، تولید هندوانه از توجیه اقتصادی برخوردار است ولی توجه به مساله آب در مکان‌یابی کشت این محصول ضروری است.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of Economic Indices, Energy and GHG Emissions in Watermelon Production (Case Study: Ilam Province)

نویسندگان [English]

  • amir azizpanah 1
  • rostam fathi 2
  • shekoofeh yousefenejad 3
1 1- Assistant Professor of Mechanical Biosystems at Agriculture Faculty, Ilam University.
2 Ph.D. student of Agricultural Mechanization Engineering Agricultural Engineering Faculty. Agricultural Sciences & Natural Resources University of Khuzestan
3 2- MA Graduate of Agricultural Mechanization Engineering, Agriculture Faculty, Ilam University.
چکیده [English]

History And Target: Efficient use of energy is one of the basic goals of sustainable agriculture. Increasing demand for food has led the Increased consumption of chemical fertilizers, pesticides, machinery and other natural resources, that has is the adverse environmental impacts on water, air and land. Therefore, it is necessary to take measures to increase the efficiency of the use of energy resources and reduce the environmental impact. The purpose of this study was to determine the pattern of energy consumption, greenhouse gas emissions and economic analysis of watermelon production in Chardavol, Ilam province.
Materials and Methods: The information required for this research was collected through questionnaires and interviews in year 97. The sampling method was simple random. The amount of greenhouse gas emissions in the watermelon production system was calculated using the CO2 equivalent coefficient for different inputs. Energy indices included energy ratio, energy efficiency, energy intensity, and net energy. The energy ratio represents the ratio between the caloric value of the output products and the total energy consumed in the production factors. This indicator is dimensionless and shows the amount of energy obtained per unit of energy consumed for production. Energy intensity represents the energy consumption to produce one unit of product. This indicator varies depending on the type of crop, location and time, and can be used as an indicator to evaluate energy efficiency in different production systems. Energy efficiency is the inverse of energy intensity and is obtained by dividing the amount of product produced by the energy consumed and, in fact, expressing the amount of product output per unit of energy consumed. In these relationships, unit energy ratios, output energy in (Mj/ha), input energy in terms of (Mj/ha), energy efficiency in terms of (Kg/Mj), energy intensity in terms of (Mj/Kg), total The crop produced in the period was in Kg / ha and net energy added in Mj / ha. Also, the calculation of economic indices was estimated based on gross income indices, gross output value, fixed and variable costs, yield, product price and profit-to-cost ratio. SPSS25 and Exel software were used for data analysis.
Results: The results showed that the two inputs of irrigation water and diesel fuel were %36.01 and %25.21, respectively. Total input and output energies in watermelon production were calculated 38584.89 and 781115.93 MJ/ha. The ratio of energy, energy efficiency, energy intensity and net added energy were estimated as 2.02, 1.06, 0.93 and 39531.04 MJ, respectively. Total greenhouse gas emissions were 1151.4 kg CO2/ha, the highest amount of which was related to livestock manure and diesel fuel with 489.6 and 476.7 kg CO2, respectively. The profit-to-cost ratio was 3.85.
Conclusion: According to the study, the highest energy consumption is related to irrigation water and diesel fuel. The highest greenhouse gas emissions were related to the use of animal manure with 489.6 kg followed by diesel fuel with 476.79 kg carbon dioxide equivalent. Therefore, it is recommended to conduct researches on applying conservation and low tillage methods to reduce fuel consumption and greenhouse effects of fuel consumption. Also, since the profit-to-cost ratio of 3.85 was calculated, watermelon production is economically justified, but attention to the water issue is essential in locating the crop.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Watermelon
  • Energy
  • Sustainable Agriculture
  • Economy
  • ilam
  1. Abdollahi Arpanahi, Z., Marzban, A., Asoudar, M.A., and Abdeshahi, A. Analysis of Watermelon Production Energy under Plastic Culture and Open-Field Systems Using DEA Method in Khuzestan. 293-301
  2. Almasi, M. 2012. Energy efficiency management textbook. Science and Research Unit of Tehran. (In Persian)
  3. Amini, S.H., and Ravandeh, H. 2015. Investigating and determining energy indicators for watermelon production and providing the most affordable farm using analytical hierarchy process. First Annual World Congress and Energy Crisis, Shiraz, Hakim Orfi Higher Institute of Science and Technology. (In Persian)
  4. Aref, B., and Emami Meybodi, A. 2014. Measuring technical, allocative, economic and productivity efficiency of Iran's agricultural sector by non-parametric method (with emphasis on watermelon crop). J. Agri. Econ. Res. 6: 23. 43-66. (In Persian)
  5. Asgharipour, M.R., Mousavinik, S.M., and Enayat, F.F. 2016. Evaluation of energy input and greenhouse gases emissions from alfalfa production in the Sistan region, Iran. Energy Reports. 2: 135-140.
  6. Banaeian, N., and Namdari, M. 2011. Effect of ownership on energy use efficiency in watermelon farms-a dea approach. Renew Energy. 1: 3. 184-191.
  7. Canakci, M., Topakci, M., Akinci, I., and Ozmerzi, A. 2005. Energy use pattern of some field crops and vegetable production: Case study for Antalya region, turkey. Energy Convers Manag. 46: 4. 655-666.
  8. Demircan, V., Ekinci, K., Keener, H. M., Akbolat, D., and Ekinci, C. 2006. Energy and economic analysis of sweet cherry production in Turkey: a case study from Isparta province. Energy Convers Manag. 47: 13-14. 1761-1769.
  9. Erdal, G., Esengun, K., Erdal, H., and Gunduz, O. 2007. Energy use and economical analysis of sugar beet production in tokat province of turkey.

Energy. 32: 1. 35-41.

  1. 2012. Retrieved from: Http://apps.Fao.Org/faostat. In F. a. A. Organization (Ed.).
  2. Faryadars, W.A., Chizari, A.H., and Moradi, I. Measuring and comparing the efficiency of Iranian cotton growers. 2002. Agricultural Economics and Development. 10 : 40. 89-102. (In Persian)
  3. Ghorbani, R., Mondani, F., Amirmoradi, S., Feizi, H., Khorramdel, S., Teimouri, M., and Aghel, H. 2011. A case study of energy use and economical analysis of irrigated and dryland wheat production systems. Appl. Energy. 88: 1. 283-288.
  4. Hassanzadeh Aval, F., and Rezvani Moghaddam, P. 2013. Energy efficiency evaluation and economical analysis of onion (Allium Cepa) production in Khorasan Razavi Province of Iran. Iran. J. Appl. Ecol. 2: 3. 1-11. (In Persian)
  5. Heidari, M.D., and Omid, M. 2011. Energy use patterns and econometric models of major greenhouse vegetable productions in Iran. Energy. 36: 1. 220-225.
  6. Khoshnevisan, B., Rafiee, S., Omid, M., and Mousazadeh, H. 2013. Applying data envelopment analysis approach to improve energy efficiency and reduce ghg (greenhouse gas) emission of wheat production. Energy. 58: 588-593.
  7. Mani, I., Kumar, P., Panwar, J., and Kant, K. 2007. Variation in energy consumption in production of wheat–maize with varying altitudes in hilly regions of himachal pradesh, India. Energy. 32: 12. 2336-2339.
  8. Ministry of Agricultural Jehad. 2013. Statistics and information office of agricultural ministry. Agricultural statistics for cucurbit crops, Khouzestan, Iran. (In Persian)
  9. Mohammadi, A., and Omid, M. 2010. Economical analysis and relation between energy inputs and yield of greenhouse cucumber production in Iran. Appl Energy. 87: 1. 191-196.
  10. Mohammadi-Barsari, A., Firouzi, S., and Aminpanah, H. 2016. Energy-use pattern and carbon footprint of rain-fed watermelon production in Iran. Info Proc Agric. 3: 2. 69-75.
  11. Mohammadshirazi, A., Akram, A., Rafiee, S., Avval, S.H.M., and Kalhor, E.B. 2012. An analysis of energy use and relation between energy inputs and yield in tangerine production. Renew Energy. Sust Energy Rev. 16: 7. 4515-4521.
  12. Nabavi-Pelesaraei, A., Abdi, R., Rafiee, S., and Bagheri, I. 2016. Determination of efficient and inefficient units for watermelon production-a case study: Guilan province of Iran. J. Saudi Soci. Agri. Sci. 15: 2. 162-170.
  13. Nabavi-Pelesaraei, A., Abdi, R., Rafiee, S., and Mobtaker, H.G. 2014. Optimization of energy required and greenhouse gas emissions analysis for orange producers using data envelopment analysis approach. J. Clean Prod. 65: 311-317.
  14. Namdari, M. 2011. Energy use and cost analysis of watermelon production under different farming technologies in Iran. Int. J Environ Sci. 1:6. 1144-1153.
  15. Ozkan, B., Akcaoz, H., and Karadeniz, F. 2004. Energy requirement and economic analysis of citrus production in Turkey. Energy Convers Manag. 45:11-12. 1821-1830.
  16. Pishgar-Komleh, S.H., Keyhani, A., Mostofi-Sarkari, M.R., and Jafari, A. 2012. Energy and economic analysis of different seed corn harvesting systems in Iran. Energy. 43: 1. 469-476.
  17. Rafiee, S., Avval, S.H.M., and Mohammadi, A. 2010. Modeling and sensitivity analysis of energy inputs for apple production in Iran. Energy. 35: 8. 3301-3306.
  18. Shariati, M., Hanif, R., Iranpoor, M., and Khoshnevisan, B. 2014. Energy estimation and optimization of energy consumption pattern in watermelon cultivation using data envelopment analysis method, 8th National Congress of Agricultural Machinery Engineering (Biosystems) and Mechanization Iran, Mashhad, Ferdowsi University of Mashhad. (In Persian)
  19. Silispoor, A. 2006. Effect of irrigation on yield and seed of three varieties of watermelon in varamin province. J. Agric. Res. 1: 2. 20-28.
  20. Tabatabaie, S.M.H., Rafiee, S., Keyhani, A., and Heidari, M.D. 2013. Energy use pattern and sensitivity analysis of energy inputs and input costs for pear production in Iran. Renew Energy. 51: 7-12.