تاثیر اسید فولیک بر عملکرد و برخی از پارامترهای کیفی گندم

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

دانشگاه مراغه

چکیده

سابقه پژوهش: سوء تغذیه یکی از مشکلات کنونی کشورهای در حال توسعه مانند ایران می‌باشد که پائین بودن میزان ریزمغذیها در غلات و کاهش تنوع غذایی از دلایل آن است. با توجه به اینکه گندم در تغذیه مردم این قبیل کشورها از جایگاه خاصی برخوردار است، محققین تلاش می‌کنند با افزایش غلظت عناصری مانند آهن و روی و پروتئین دانه به‌همراه کاهش میزان اسید فیتیک و نسبت مولی اسید فیتیک به روی در دانه گندم، با تامین مواد مورد نیاز بدن به کاهش سوء تغذیه کمک نمایند. با توجه به نقش اسید فولیک در انتقال بنیان‌های تک کربنه و تاثیر آن بر بهبود فرآیندهای متابولیسمی، در این پژوهش تاثیر روشهای مختلف کاربرد اسید فولیک بر عملکرد دانه و برخی از پارامترهای کیفی گندم مورد بررسی قرار گرفت.
مواد و روش‌ها: در این پژوهش رقم گندم گاسکوژن در آزمایش مزرعه‌ای با تراکم 500 بذر در متر مربع و با فاصله 20 سانتی‌متر بین ردیف‌ها در تاریخ 23 مهرماه 1392 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی دانشگاه مراغه در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار کشت گردید. فاکتورهای مورد مطالعه در این پژوهش شامل پیش‌تیمار بذور (با غلظت‌های صفر، 25 و 50 میکرومولار به مدت 12 ساعت) و اسپری برگی 50 میکرومولار ویتامین یاد شده در مراحل فنولوژیکی ساقه‌رفتن، سنبله رفتن، شیری شدن دانه، خمیری شدن دانه و تمامی مراحل یاد شده بود. در این مطالعه عملیات محلول‌پاشی اسید فولیک در ساعات پایانی روز با استفاده از سمپاش پشتی تلمبه‌ای به میزان 100 میلی‌لیتر از محلول یاد شده به ازای هر متر مربع انجام گردید.
یافته‌ها: نتایج حاصل نشان داد که در رقم گاسکوژن با کاربرد اسید فولیک عملکرد دانه در مقایسه با شاهد افزایش یافت. همچنین، اسید فولیک سبب افزایش میزان پروتئین دانه، غلظت عناصر آهن و روی در دانه در مقایسه با شاهد شد. در مقابل میزان اسید فیتیک و نسبت مولی اسید فیتیک به روی در اثر کاربرد خارجی اسید فولیک در مقایسه با شاهد کاهش یافت.
نتیجه‌گیری: اگرچه در این مطالعه اثرات کاربرد خارجی اسید فولیک بر روی دانه کامل مورد بررسی قرار گرفته ‌است و بخشی از عناصر آهن و روی انباشته شده در دانه به‌همراه پروتئین در فرآیند آردسازی حذف می‌گردد، اما با توجه به اثرات مثبت اسید فولیک بر عملکرد، میزان پروتئین دانه، تجمع آهن و روی در دانه گندم به همراه کاهش میزان اسید فیتیک و نسبت مولی اسید فیتیک به روی، می‌توان عنوان نمود که کاربرد اسید فولیک می‌تواند راهکاری کوتاه مدت، برای بهبود هر دو بعد کمی و کیفی امنیت غذایی و کاهش اثرات منفی سوء تغذیه به‌شمار آید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

The effect of folic acid on yield and some qualities parameters of wheat

چکیده [English]

Background and purpose: Nowadays malnutrition due to low food diversity is a serious problem in developing countries like Iran. Due to important role of wheat in nutrition of these countries, researchers try to produce wheat grains with higher proteins, amino acids, iron and zinc content, providing essential body nutrients and as a result reduce malnutrition. Considering the role of folic acid in transfer of single carbon fragments and its effect on improvement of metabolic processes, in this research effect of external application of folic acid on the quality and yield of wheat grains were investigated.

Material and methods: Kohdasht wheat cultivar was planted in a farm experiment conducted at research farm of Maragheh University in early spring of 2013 using randomized complete block design with three treatments with density of 500 seeds per m2. The three treatments were as follows: control (without application of folic acid), priming of seeds with 25 µM Solution of folic acid accompanying leaf spraying in steming stage. The third one was the same as second one except leaf spraying in heading stage. Folic acid spraying is carried out in the final hours of day by a pump sprayer. 100 mL of solution was sprayed per each square meter.
Finding: Results revealed that folic acid external application had following advantages compared to control: firstly, increase the yield of grain, Secondly, protein, essential amino acids, iIron content of grain is increased meaningfully and finally cause to increase the chlorophyll content in flag leaf.

Conclusions: In this research the effects of external application of folic acid have been studied on whole grain, but part of accumulated iron along with proteins during flour preparation process have been omitted. However considering positive impact of external application of folic acid on quality of grains and on proteins, amino acids, iron content of them, we can claim that this method was a short-term solution for both improving quality and quantity of food and reducing adverse effect of malnutrition.
Conclusions: In this research the effects of external application of folic acid have been studied on whole grain, but part of accumulated iron along with proteins during flour preparation process have been omitted. However considering positive impact of external application of folic acid on quality of grains and on proteins, amino acids, iron content of them, we can claim that this method was a short-term solution for both improving quality and quantity of food and reducing adverse effect of malnutrition.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Iron
  • Phytic acid
  • Protein
  • Malnutrition
  • Zinc
1.Abdoli, M., Esfandiari, E., Mosavi, S.B., and Sadeghzadeh, B. 2014. Effects of foliar
application of zinc sulfate at different phonological stages on yield formation and grain zinc
content of bread wheat (cv. Kohdasht). Azarian J. Agri. 1: 12-17.
2.Aciksoz, S., Yazici, A., Ozturk, L., and Cakmak, I. 2011. Biofortification of wheat with iron
through soil and foliar application of nitrogen and iron fertilizers. Plant Soil., 349: 215-225.
3.Alaei, I. 2015. The effects of various methods application of folic acid on yield and yield
components on barly (Hordeum vulgar L.). A thesis, in Agronomy field. (In Persian)
4.Amornkul, Y., DeVries, J.W., Krishnan, P.G. 2013. 5-Methyltetrahydrofolate content of
cereal-based processed foods. J. Hum. Nutr. Food Sci., 1: 1010-1015.
5.Bekaert, S., Storozhenko, S., Mehrshahi, P., Bennett, M.J., Lambert, W., Gregory, J.F.,
Schubert, K., Hugenholtz, J., Straeten, D., and Hanson, A.D. 2013. Folate biofortification in
food plants. Trends in Plant Sci., 13: 28–35.
6.Blancquaert, D., De Steur, H., Gellynck, X., and Van Straeten, D. 2014. Present and future of
folate biofortification of crop plants. J. Exp. Bot., 65: 895-906.
7.Cakmak, I. 2008. Enrichment of cereal grains with zinc: Agronomic or genetic
biofortification? Plant Soil., 302: 1–17.
8.Cakmak, I., Marschner, H., and Bangerth, F. 1989. Effect of zinc nutritional status on growth,
protein metabolism and levels of Indole-3-acetic acid and other phytohormones in bean
(Phaseolus vulgaris L.). J. Exp. Bot., 40: 405-412.
9.Cakmak, I., Torun, A., Millet, E., Feldman, M., Fahima, T., Korol, A., Nevo, E., Braun, H.J.,
and Ozkan, H. 2004. Triticum dicoccoides: an important genetic resource for increasing zinc
and iron concentration in modern cultivated wheat. Soil Sci. Plant Nutr., 50: 1047-1054.
10.Deng, W.W., and Ashihara, H. 2010. Profiles of purine metabolism in leaves and roots of
Camellia sinensis seedlings. Plant Cell Physiol., 51: 2105–2118.
11.Emami, A. 1996. Methods of Plant Analysis (Volume I). Ministry of Agriculture Press,
128p. (In Persian)
12.Esfandiari, E., and Mahboob, S. 2014. Plant Biochemistry (Volume II). Tabriz University of
Medical Science Press., 322p. (In Persian)
13.Esfandiari, E., Abdoli, M., Sadeghzadeh, B., and Mosavi, S.B. 2016. Impact of foliar zinc
application on agronomic traits and grain quality parameters of wheat grown in zinc deficient
soil. Ind. J. Plant Physiol., 21: 263-270.
14.Haug, W., and Lantzsch, H.J. 1983. Sensitive method for the rapid determination of phytate
in cereal products. J. Sci. Food Agric., 34: 1423-1426.
15.Hussain, S., Maqsood, M.A., Rengel, Z., Aziz, T., and Abid, M. 2013. Estimated zinc
bioavailability in milling fractions of biofortified wheat grains and in flours of different
extraction rates. Int. J. Agric. Biol., 15: 921-926.
16.Imran, M., Kanwal, S., Hussain, S., Aziz, T., and Aamer-Maqsood, M. 2015. Efficacy of
zinc application methods for concentration and estimated bioavailability of zinc in grains of
rice grown on a calcareous soil. Pak. J. Agric. Sci., 52: 169-175.
17.Javadi, A., Esfandiari, E., Pourmohammad, A., and Avanes, A. 2017a. Evaluation of seed
yield variation, amino acids composition andproteins content of wheat grains by folic acid
application. J. Crop Production., 10: 115-128 (In Persian)
18.Javadi, A., Esfandiari, E., Pourmohammad, A., and Avanes, A. 2017b. Effects of the Folate
foliar application at different growth stages on quantitative and qualitative wheat yield. J.
Crop Production., 9: 57-70. (In Persian)
19.Kitagishi, K., and Obata, H. 1986. Effects of zinc deficiency on the nitrogen metabolism of
meristematic tissues of rice plants with reference to protein synthesis. Soil Sci. Plant Nutrit.,
32: 397-405.
20.Mabesa, R.L., Impa, S.M., Grewal, D., and Johnson-Beebout, S.E. 2013. Contrasting grain-
Zn response of biofortification rice (Oryza sativa L.) breeding lines to foliar Zn application.
Field Crops Res., 149: 223-233.
21.Mohamed, N. 2013. Behaviour of wheat cv. Masr-1 plants to foliar application of some
vitamins. Nature and Sci., 11: 1-5.
22.Nan, Z., Li, J., Zhang, J., and Cheng, G. 2002. Cadmium and zinc interactions and their
transfer in soil-crop system under actual field conditions. Sci. Total Environ., 285: 187-195.
23.Ortiz, I., Palacios, N., Meng, E., Pixley, K., Trethowan, R., and Pena, R. 2007. Enhancing
the mineral and vitamin content of wheat and maize through plant breeding. J. Cereal Sci.,
46: 293-307.
24.Possingham, J.V. 1956. The effect of mineral nutrition on the content of free amino acids and
amides in tomato plants. I: A comparison of the effects of deficiencies of copper, zinc,
manganese, iron, and molybdenum. Aust. J. Biol. Sci., 10: 539-551.
25.Sadeghi Razlighi, Sh., Allahdadi, I., and Esfandiari, E. 2012. The effect of folic acid on seed
reserve partitioning and early vigor of wheat sedling. Iran. J. Dryland Agri., 1: 70-82. (In
Persian)
26.Sadeghi Razlighi, Sh., Esfandiari, E., and Allahdadi, I. 2014. The effect of folic acid
application on yield of wheat. 1th Conference on New Finding in Environment and
Agricultural Ecosystems. Theran, Iran. (In Persian)
27.Sharma, C.P., Gupta, J.P., and Agarwala, S.C. 1981. Metabolic changes in Citrullus
subjected to zinc stress. J. Plant Nutr., 3: 337-344.
28.Stakhova, L.N., Stakhov, L., and Ladygin, A. 2000. Effects of exogenous folic acid on the
yield and amino acid content of the seed of Pisum sativum L. and Hordeum vulgare L. Appl.
Biochem. Micro. 36: 85-89.
29.Yang, X.W., Tian, X.H., Gale, W.J., Cao, X.Y., Lu, X.C., and Zhao, A.Q. 2011. Effect of
soil and foliar zinc application on zinc concentration and bioavailability in wheat grain on
potentially zinc deficient soil. Cereal Res. Commun., 39: 535-543.