پهنه‏بندی مناطق مستعد کشت سویا در حوزه قره‏سو با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجو

2 هیئت علمی

3 کارمند

چکیده

استفاده درست و بهینه از اراضی نیازمند ارزیابی دقیق منابع بوم‏شناختی کشاورزی می‏باشد. تحقیق حاضر به منظور پهنه‏بندی مناطق مستعد کشت سویا در حوزه قره‏سو استان گلستان با استفاده از سامانه اطلاعات جغرافیایی (GIS) و فرآیند تحلیل سلسله مراتبی (AHP) انجام شد. متغیرهای محیطی مورد استفاده در این تحقیق شامل دمای کمینه، دمای متوسط، دمای بیشینه، بارش، شیب، جهت شیب، ارتفاع و هدایت الکتریکی (EC) بودند. در ابتدا نیازهای اکولوژیک سویا در مورد متغیرهای مورد استفاده، از منابع علمی استخراج و جهت تعیین مناطق مستعد کشت از آن‏ها استفاده شد. سپس نقشه‏های مربوط به این متغیرها تهیه و طبقه‏بندی شدند. پس از آن وزن هر یک از متغیرها با استفاده از فرآیند تحلیل سلسله مراتبی تعیین شد. در نهایت با تلفیق و هم‏پوشانی این نقشه‏ها در محیط GIS نقشه پهنه‏بندی سویا استخراج گردید. نتایج نشان داد حدود 34505 هکتار (39 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قره‏سو و 21 درصد از مساحت کل اراضی حوزه جهت کشت سویا دارای تناسب بالایی بودند. ارتفاع کمتر اراضی، شیب‏های کمتر و رو به جنوب، دماهای مناسب و همچنین هدایت الکتریکی در حد مطلوب از جمله عواملی هستند که باعث قرار گرفتن این مناطق در این پهنه شده‏اند. حدود 17517 هکتار (20 درصد) از مساحت اراضی زراعی حوزه قره‏سو و 11 درصد از مساحت کل اراضی حوزه به دلیل شوری بالای این مناطق جهت کشت سویا ضعیف ارزیابی شدند.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Zoning of Suitable Areas for Soybean Cropping in Qaresoo Basin Using Geospatial Information Systems (GIS)

نویسندگان [English]

  • mohammad bidadi 1
  • behnam kamkar 2
  • omid abdi 3
1 Student
2 Associate Prof
3 Employee
چکیده [English]

Optimal use of lands heavily relies on careful assessment of agro-ecological resources. The present study was aimed to zoning of suitable areas for of soybean cropping in Qaresoo basin of Golestan province by Geographical Information System (GIS) and Analytical Hierarchy Process (AHP). In this study, environmental components included: minimum, average, maximum temperatures, precipitation, slope, aspect, elevation and EC. At first, ecological requirements of soybean were identified from scientific resources and used to determine suitable areas cropping. The Analytical Hierarchy Process (AHP) was used to determine the weight of criteria. Finally, the maps were integrated and overlaid in GIS media and afterward the zoning of soybean was done. The results indicated that about 28071 hectares (45%) of the agricultural areas and 17.2% of the total area of the Qaresoo basin had a high fitness for soybean cultivation. Available water recourses, lower slopes and south aspects, suitable temperature and also the desirable Electrical Conductivity were the reasons make these regions suitable for this zone. About 5537 hectares (9%) of the agricultural areas and 3.4% of the total area of the Qaresoo basin were evaluated less as suitable for cultivation of soybean due to high salinity level.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Zoning
  • Qaresoo Basin
  • Geographical information system (GIS)
  • Analytical Hierarchy process (AHP)