اثر تاریخ کاشت بر عملکرد ارقام ارزن از طریق تأثیر بر طول دوره‏های فنولوژیک

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‏منظور بررسی اثر تاریخ کاشت بر عملکرد ارقام ارزن و تأثیرپذیری آن از طول دوره‏های فنولوژیک و سرعت نمو، آزمایشی بر پایه طرح بلوک‏های کامل تصادفی در قالب تجزیه مرکب در چهار تکرار با هشت تاریخ کاشت (10 اردیبهشت، 11 خرداد، 13 تیر، 14 مرداد، 10 شهریور، 10 مهر، 12 آبان و 10 آذر) و سه رقم شامل معمولی Pannisetum galucum، دم‏روباهی Setaria italica و مرواریدی Panicum miliaceum در مزرعه تحقیقاتی- آموزشی دانشکده‏های علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. نتایج نشان داد که تاریخ‏های کاشت و ارقام مختلف از نظر میانگین سطح برگ و عملکرد اختلاف معنی‏داری داشتند. تاریخ کاشت اول در هر سه‏رقم دارای سطح برگ بیشتری بود، ولی از نظر عملکرد با تاریخ کاشت دوم اختلاف نداشت. افزایش طول دوره رشد رویشی در تاریخ‏های کاشت ابتدایی نسبت به تاریخ‏های کاشت دیگر سبب شد تا در این تاریخ‏های کاشت در زمان وقوع حداکثر تابش منطقه، گیاهان فرصت کافی برای تولید سطح برگ داشته باشند و در نهایت سطح برگ مطلوبی تولید نمایند و با شرایط مناسب دما و طول روز تقارن یابند. در بین ارقام، ارزن معمولی دارای بیشترین سطح برگ بود، ولی ارزن دم‏روباهی به‏دلیل طول دوره رشد طولانی‏تر، عملکرد بالاتری داشت. ضرایب همبستگی سرعت سبز شدن با دما نشان داد که سرعت سبز شدن در تمامی ارقام همبستگی بالایی با دما (97/0> r) داشت و سرعت ساقه‏روی تحت تأثیر دما و طول روز قرار گرفت. کم‌ترین تعداد روز از کاشت تا سبز شدن در بین ارقام مربوط به 14 مرداد و 10 شهریور و از پنجه‏زنی تا ساقه‏روی متعلق به 10 شهریور بود.

عنوان مقاله [English]

The effect of sowing date on yield of millet varieties by influencing on phonological periods duration

چکیده [English]

In order to investigation of sowing date effect on yield of millet species and its impressible from duration of phonological periods and development rate, an experiment was conducted based on complete randomized block design as combine analysis in four replications at eight sowing dates (30 April, 1 Jun, 31 May, 4 July, 5 August, 1 September, 2 October and 3 November) and three millet species (panicum miliaceum, pennisetum galucum and setaria italica) in research field of Gorgan university of Agricultural Sciences and Natural Resources. The results of this study showed that the sowing dates and species have significant differences in mean of leaf area index (LAI) and yield. First sowing date has the most LAI at three species, but it has not significant different by second sowing date in yield. Increase in growth duration at early sowing dates lead to increase of LAI simultaneous proper temperature and day length conditions. Common millet has the most LAI, but foxtail millet has the most yield for longer growth period. The results of correlation coefficients of emergence rate with temperature showed that emergence rate has high correlation (r>97%) at all varieties and stemming rate influenced by temperature and day length. the least days to emergence were in (5 August and 1 September) and the least days from tillering to stemming were in (1 September).