تأثیر فاصله ردیف کاشت و تداخل علف هرز توق بر عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد در گرگان

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانشجوی کارشناسی‌ارشد گروه زراعت، دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

2 استادیار دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

به منظور ارزیابی اثرات فاصله ردیف و تراکم توق روی عملکرد و اجزای عملکرد دو رقم کنجد آزمایشی در سال 1389 در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار انجام شد. فاکتورها شامل تراکم توق در پنج سطح (صفر، 2، 4، 6 و 8 بوته در متر مربع)، دو رقم کنجد (اولتان، یکتا) و سه فاصله ردیف کاشت کنجد (35، 45 و 55 سانتی‌متر) بود. نتایج نشان داد که تأثیر رقم، تراکم توق و اثر متقابل آنها بر روی تعداد کپسول در بوته، تعداد دانه در کپسول و وزن هزار دانه کنجد معنی‌دار بود. شاخص برداشت محصول صرفاً تحت تأثیر تیمار تراکم علف هرز قرار گرفت. تأثیر فاصله ردیف روی اجزای عملکرد بجز وزن هزار دانه معنی‌دار بود. عملکرد دانه و زیست‌توده کنجد با افزایش تراکم توق به طور معنی‌داری کاهش یافت و از این نظر رقم اولتان (شاخه‌دار) نسبت به رقم یکتا (تک‌شاخه) از حساسیت کمتری برخوردار بود. همچنین عملکرد دانه بیشتر از عملکرد بیولوژیک تحت تأثیر رقابت با توق قرار گرفت. مدل سه پارامتره هذلولی راست گوشه میزان خسارت عملکرد را با ورود اولین علف هرز در رقم اولتان (شاخه دار) در فواصل ردیف 35، 45 و 55 سانتی‌متر به ترتیب برابر 7/44، 91/43 و 39/46 و برای رقم یکتا (تک‌شاخه) به ترتیب معادل 68/48، 4/53 و 66/51 درصد برآورد کرد.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Planing row spacing effect and common cocklebur (Xanthium strumarium) interference on grain yield and its components of two sesame (Sesamum indicum) cultivars in Gorgan

نویسندگان [English]

  • A. Foroghi 1
  • javid gherekhloo 2
چکیده [English]

Abstract
In order to investigate the effect of crop row spacing and cocklebur (Xanthium strumarium) densities on yield and its components of two sesame cultivars, a Field experiment was conducted in 2009-2010 growing season at Research Farm of University of Agricultural Sciences and Natural Resources of Gorgan, Iran. The experiment was established as factorial arrangement using a randomized complete block design with three replications. The factors included different densities of cocklebur (0, 2, 4, 6 and 8 plant m-2) and two cultivars of sesame (Oltan, Yekta) and three sesame row spacings (35, 45 and 55 cm). The results showed that number of capsul per plant, seed per capsul, and 1000-seed weight were significantly affected by cocklebur density, sesame cultivars, and theirs interactions, but harvest index was only affected by weed density. Row spacing affected significantly on all yield components except of 1000-seed weight. grain yield and biomass of sesame cultivars reduced significantly with increasing cocklebure density and Oltan cultivar was less sensitive than Yekta cultivar. Grain yield was affected in competition with cocklebur more the biological yield. According to regression analysis, I parameter (yield reduction with entering the first weed) was estimated as 44.7, 43.91 and 46.39 for Oltan and about 48.68, 53.4 and 51.66 for Yekta in 35, 45 and 55 cm row spacing, respectively.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Model
  • Weed density
  • yield loss
  • Compotition