اثر شوری بر روابط آبی، تنظیم‌‌کننده‌های اسمزی و عملکرد سه گونه دارویی از جنس بارهنگ

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به به‌منظور بررسی اثر شوری بر روابط آبی، روابط یونی، قندهای محلول، محتوای پرولین، فلورسانس کلروفیل و عملکرد در سه گونه دارویی اسفرزه اواتا (Plantago ovata)، اسفرزه پسیلیوم (Plantago psyllium) و بارهنگ کبیر (Plantago major)، آزمایشی در سال 1388 در گلخانه تحقیقاتی دانشگاه ولی­عصر ولی‌عصر رفسنجان به اجرا در آمد. آزمایش به به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار انجام شد. عامل اول شامل 4 سطح شوری (0، 9، 15 و 21 دسی دسی‌زیمنس بر متر) و عامل دوم شامل سه گونه دارویی اسفرزه اواتا، اسفرزه پسیلیوم و بارهنگ کبیر بود. نتایج نشان داد که با افزایش غلظت نمک، محتوای آب نسبی در هر سه گونه کاهش یافت، هر چند روند کاهشی بین سه گونه متفاوت بود. افزایش غلظت نمک محتوای سدیم برگ را افزایش و محتوای کلسیم، منیزیم و پتاسیم برگ را در این سه گونه کاهش داد. با افزایش غلظت نمک محتوای  محتوای یون‌ها به­طور به‌طور معنی‌داری در برگ کاهش یافت. محتوای پرولین و قندهای محلول تحت تحت‌تاأثیر سطوح مختلف شوری قرار نگرفت و تنها نوع گونه بر این صفات تاثیر مؤثر گذار بود. در گونه بارهنگ کبیر بالاترین عملکرد بذر مربوط به تیمار شاهد و پایین­ترین پایین‌ترین مقدار آن مربوط به سطح شوری 21 دسی دسی‌زیمنس بر متر بود. در گونه اسفرزه اواتا و پسیلیوم در سطح شوری 21 دسی دسی‌زیمنس بر متر بذری تشکیل نشد. در میان سه گونه مورد مطالعه، گونه بارهنگ کبیر در حفظ تعادل مطلوب یونی، محتوای آب نسبی و عملکرد در شرایط شوری از توانایی بالاتری نسبت به دو گونه دیگر برخوردار بود.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Salinity effect on water relation, osmoregulators and yield of three plantago species

چکیده [English]

In order to evaluate the effect of salinity on water relation, ion accumulation, solute sugar, proline content, chlorophyll florescence and seed yield of Isabgul (Plantago ovata), French psyllium (P. psyllium) and Great plantain (P. major), an experiment was conducted at Vali-e-Asr University of Rafsanjan in 2010. This study was carried out as factorial experiment based on randomized complete block design with four replications. Treatments were included four salinity levels (9, 15 and, 21 dS/m and control with distilled water) and three plantago species (Plantago ovata, P. psyllium and P. major). Results showed significant effect of salinity, species and interaction between them on relative water content (RWC) which was decreased in response of higher salinity in all species with different trend in species. Higher concentrations of salt led to higher leaf Na+ content and lower K+, Ca++ and Mg++ content. Despite of species, Proline content and solute sugar were not significantly affected by salinity in all species. The highest and the lowest seed yield of great plantain were observed in control and 21 dS/m, respectively. No seed harvested from French psyllim in 21 dS/m. In general, among three species, great plantain had higher stability in ion balances, RWC and seed yield in salinity condition.
 

کلیدواژه‌ها [English]

  • Proline
  • Chlorophyll florescence
  • Ion relation
  • Soluble sugar