اثر تنش خشکی و تراکم بوته بر عملکرد، اجزاء عملکرد و برخی خصوصیات ریخت‌شناسی لوبیا چیتی رقم C.O.S.16 در منطقه یاسوج

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‌منظور بررسی اثر تنش خشکی وتراکم بوته بر عملکرد و خصوصیات ریخت‌شناسی لوبیا چیتی رقم C.O.S.16آزمایش مزرعه‌ای در سال 1389 در دانشکده کشاورزی دانشگاه یاسوج به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار اجرا گردید. تیمارهای آزمایش شامل آبیاری معمولی، تنش خشکی در مرحله رویشی و زایشی پس از 90 میلی‌متر تبخیر آب از سطح تشتک تبخیر کلاس A، به‌عنوان عامل اصلی و 4 سطح تراکم 15، 25، 35 و 45 بوته در مترمربع عامل فرعی بودند. نتایج آزمایش نشان داد که برهم‌کنش تنش خشکی و تراکم بوته بر صفات وزن صددانه، ارتفاع بوته، تعداد شاخه‌های فرعی، شاخص برداشت، عملکرد زیست‌توده و دانه معنی‌دار بود. تیمار آبیاری معمولی درتراکم 35 بوته در مترمربع، بیش‌ترین عملکرد زیست‌تودهو دانه را به‌ترتیب برابر 11235 کیلوگرم ماده خشک و 3368 کیلوگرم دانه لوبیا در هکتار نشان داد، که با تیمار 45 بوته در مترمربع تفاوت معنی‌داری نداشتند. تراکم 35 و 15 بوته در مترمربع به‌ترتیب بیش‌ترین و کم‌ترین عملکرد دانه و کارایی مصرف آب آبیاری را در شرایط تنش خشکی در مرحله رشد رویشی و زایشی به خود اختصاص دادند. در کل تراکم 35 بوته در مترمربع در شرایط بدون تنش و 25 بوته در مترمربع در همه سطوح تنش، بیش‌ترین عملکرد را نشان داد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Effect of drought stress and plant density on yield, yield components and some morphological characters of pinto bean (cv. C.O.S16) in Yasouj region

چکیده [English]

In order to evaluate the effects of drought stress and plant density on yield, yield components and morphological characters of pinto bean (Phaseolus vulgaris L.) C.O.S16 cultivar, a field experiment was conducted in split plot arrangement based on a randomized complete block design with three replications in research field of Yasouj University during 2010. Experimental treatments were pinto bean plant density at four levels (15, 25, 35 and 45 plants per square meter)as subplots and drought stress at three levels (in growth stage, reproductive stage after 90 mm evaporation from class A, evaporation basin and common irrigation) as main plots. Result showed that there were significant interaction between drought stress and plant density on characters such as 100 grain weight, plant height, number of branches per plant, harvest index, biological and grain yield. Maximum biological and grain yield recorded at 35 plant.m2 treatments in normal irrigation (11235 and 3368 kg.ha-1 respectively), that was not significant difference in 45 plant.m2 treatment. 15 and 35 plant.m2 density had the maximum and minimum of grain yield and water use efficiency respectively, under drought stress in growth and reproductive stages. In general, 35 plants per square meter in without stress and 25 plant/m2 densities in all water stress levels, had maximum yield for this pinto bean cultivar.