ارزیابی مدل¬های تجربی رقابت علف¬هرز چاودار و خردل وحشی، در پیش¬بینی کاهش عملکرد دو رقم گندم زمستانه

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

پژوهش حاضر با هدف بررسی مدل­های تجربی رقابت، به‌صورت دو آزمایش فاکتوریل مجزا، در قالب طرح پایه بلوک­های کامل تصادفی با 3 تکرار در دانشکده کشاورزی دانشگاه بوعلی‌سینا همدان در سال 1388-1387 انجام شد. در هر دو آزمایش، ارقام گندم الوند و سایسون با تراکم ثابت450 بوته در مترمربع به‌صورت دستی کشت شدند. در آزمایش اول، بذرهای علف­هرز چاودار وحشی با تراکم‌های 0، 20، 40، 60 و 80 بوته در مترمربع کاشته شد. در آزمایش دوم، سطوح تراکم علف­هرز خردل وحشی 0، 8، 16، 24 و 32 بوته در مترمربع بود. نتایج بررسی نشان داد عملکرد زیست‌توده و دانه رقم سایسون در تداخل با هر دو گونه علف­هرز، کاهش بیشتری نسبت به رقم الوند داشت. علف‌هرز خردل وحشی نسبت به چاودار در تراکم­های مورد بررسی خسارت بیشتری بر گندم وارد نمود. بررسی مقادیر مشاهده شده و پیش بینی شده مدل­های تراکم، سطح برگ و وزن خشک نسبی یک و دو پارامتری علف­هرز نشان داد که مدل­های سطح برگ و وزن خشک نسبی دو پارامتری برای هر دو گونه علف­هرز، معیار مناسب­تری برای پیش­بینی کاهش عملکرد گندم بود.

عنوان مقاله [English]

Evaluation empirical models of feral rye and wild mustard to predict yield loss of two winter wheat cultivars

چکیده [English]

This study was carried out to evaluate empirical models of competition, as two separated experiments based on a randomized complete block design with 3 replications at agricultural faculty of Bu-Ali Sina university, in 2008-2009. In both Experiments, Alvand and Sayson cultivar were planted with densities of 450 plants m-2. In the 1st experiment, feral rye (Secale cereale) with densities of 0, 20, 40, 60 and 80 plants m-2 were planted. In the 2nd experiment, wild mustard (Sinapis arvensis) density was 0, 8, 16, 24 and 32 plants m-2. The results showed that biological and grain yield of Sayson in interference with both weed species, were reduced more than Alvand. Wild mustard in evaluated density treatments showed more damage on wheat in compared to feral rye. Study of values observed and predicted of weed density, one and two parameter models of relative leaf area and relative dry weight indicated that two parameter models of relative leaf area and relative dry weight of both weed species was more appropriate factor to predict wheat yield loss.