تاثیر قطع آبیاری بر انتقال مجدد ماده خشک و برخی صفات زراعی در جو بهاره

چکیده

به‌منظور بررسی تأثیر قطع آبیاری بر انتقال مجدد ماده خشک و برخی صفات زراعی در جو بهاره، آزمایش مزرعه‌‌ای در ایستگاه تحقیقات کشاورزی و منابع‌طبیعی اردبیل در سال زراعی 1388 اجرا شد. آزمایش به‌صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک‌‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارهای آبیاری شامل آبیاری معمول، عدم آبیاری و قطع آبیاری در مرحله گلدهی به‌عنوان عامل اصلی و چهار ژنوتیپ جو بهاره (EBYTW-11، EBYTW-2، EBYTW-3 و EBYTW-7) به‌عنوان عامل فرعی در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که میزان، کارایی و سهم ماده خشک انتقال یافته از اندام‌های مختلف هوایی گیاه  به دانه با قطع آبیاری افزایش یافت، به‌طوری‌که سهم کل اندام‌‌های هوایی در تیمار عدم آبیاری و قطع آبیاری در مرحله گلدهی نسبت به شرایط آبیاری معمول در عملکرد نهایی دانه، به‌ترتیب 8/67 و 0/38 درصد بالاتر برآورد شد. ژنوتیپ EBYTW-2 در شرایط عدم آبیاری دارای میزان (ساقه و کل اندام‌های هوایی) و سهم (ساقه و میانگره برگ پرچم) بیشتری از ماده خشک انتقال یافته به دانه بود. بالاترین کارایی ماده خشک انتقال یافته از ساقه و برگ به دانه از ژنوتیپ EBYTW-3 و بالاترین کارایی ماده خشک انتقال یافته از میانگره برگ پرچم متعلق به‌ژنوتیپ EBYTW-11 بود که به ترتیب در شرایط عدم آبیاری و قطع آبیاری در مرحله گلدهی به‌دست آمد. ارتفاع بوته، طول سنبله و طول میانگره برگ پرچم در شرایط عدم آبیاری نسبت به شرایط آبیاری معمول به‌ترتیب 9/33، 5/24 و 9/11 درصد کاهش یافت. عملکرد دانه و زیست توده در تیمار عدم آبیاری و قطع آبیاری در مرحله گلدهی نسبت به تیمار آبیاری معمول به ترتیب 4/47 و 9/16 درصد و 6/36 و 9/9 درصد کاهش یافت. ژنوتیپ EBYTW-2 نسبت به سایر ژنوتیپ‌‌ها طول سنبله، وزن هزار دانه، عملکرد دانه و زیست توده بیشتری داشت.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

The effect of irrigation cut on dry matter remobilization and some of agronomy traits on spring barley

چکیده [English]

In order to study the effect of irrigation cut on dry matter remobilization and some of agronomy traits on spring barley, a field experiment was conducted by using a split-plot based on randomized complete block design (RCBD), in three replications, at agricultural and natural resource research center of Ardebil, in 2009. Irrigation treatments included normal irrigation (as local routine in past years), no-irrigation and irrigation cut at stage an thesis substituted in main plots, and spring barley genotypes, EBYTW-11, EBYTW-2, EBYTW-3, and EBYTW-7 were placed in sub-plots. Results showed that amount, efficiency and contribution of dry matter remobilization from various organs of plant to grains were increased with irrigation cut, so that the contribution of dry matter remobilization at no irrigation treatment and irrigation cut in stage an thesis were estimated 67.8 and 38.0 percent, respectively, higher than that normal irrigation treatment. Means comparing of interaction effects showed that EBYTW-2 genotype had higher dry matter translocation (culm and various organs total) and contribution to grain yield. the highest dry matter efficiency of culm and leaf was belongs to EBYTW-3 genotype and the highest dry matter efficiency of peduncle was obtained from EBYTW-11 genotype in no irrigation and irrigation cut at an thesis stage treatments, respectively. The plant height, head and panicle length decreased at no irrigation rather than normal irrigation treatment (33.9, 24.5, and 11.9 percent, respectively). Results showed this reduction were 47.4 and 16.9 percent for grain yield, also 36.6 and 9.9 percent for biological yield at no irrigation treatment and irrigation cut at thesis stage in compared with normal irrigation treatment. The EBYTW-2 genotype in head length, 1000-grain weight, grain and biological yield had higher value than other genotypes