ارزیابی واحدهای گرمایی ژنوتیپ‌های سیب‌‌زمینی برای تعیین گروه‌های مختلف رسیدگی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیئت علمی مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی

2 دانشیارگروه باغبانی دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان

چکیده

به منظور ایجاد محیط‌های مختلف و امکان برآورد نیاز گرمایی با استفاده از درجه روز– رشد (GDD) و واحدهای گرمایی گیاه (CHU) تعداد 14 ژنوتیپ داخلی وخارجی درسه گروه رسیدگی، در ‌دو منطقه پست و جلگه‌ای گرگان و منطقه کوهستانی شاهکوه طی سالهای 1386 ،1387 و1388 به مرحله اجرا درآمد. نتایج حاصل نشان داد که هردو سیستم GDD و CHU تغییراتی را در گروه بندی برخی ژنوتیپ‌ها بر اساس نیاز گرمایی در مرحله سبز‌شدن وگلدهی ایجاد نمودند که کاملا" متفاوت بود، بطوری که برخی ژنوتیپ‌ها مانند 11-397007 و سانته دیرگل‌تراز گروه بندی اولیه خود بر مبنای گروه بندی IBPGR بودند. در بررسی اثرات سال و همچنین اثرات متقابل ژنوتیپ با سال در هر دو مکان مورد آزمایش تفاوت معنی-داری مشاهده گردید. سال‌هایی با متوسط دمای هوای بالاتر باعث افزایش شاخص حرارتی 1200 درجه روز – رشد و 4000 واحد های حرارتی تجمعی (CHU) در شاهکوه در مقابل 1000 درجه روز – رشد (GDD) و 2000 واحدهای حرارتی تجمعی (CHU) گرگان گردید. در نتیجه نهایی عملکرد غده، ژنوتیپ 3-397009 ضمن داشتن بالاترین عملکرد در هر دو منطقه کاشت یعنی پاییزه با (27003 کیلوگرم در هکتار) و بهاره با (28446 کیلو گرم در هکتار) توانست بترتیب با 5/12 و 9/11 غده در بوته در کاشت‌های پاییزه و بهاره بهترین ژنوتیپ شناخته شود. با در نظر گرفتن اطلاعات موجود از گروه رسیدگی IBPGR وهمچنین زمان بروز مراحل فنولوژی در طی مدت ارزیابی این ژنوتیپ‌ها، گروه‌بندی انجام شده با استفاده از سیستم GDD منطقی‌تر به‌نظر می‌رسد.

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

An evaluation Heat unit of potato genotypes for determining different maturity groups in Gorgan region

نویسنده [English]

  • RAMAZAN SARPARAST 1
1 1Scientific member of Seed and Plant Improvement Institute, Agriculture and Natural Research center, Iran,
2 Associate Prof., Dept.of Horticultural Sciences, Gorgan University of A gricultural Sciences and Natural Resource, Iran
چکیده [English]

In order to create different environmental conditions and to estimate the required growth degree days (GDD) and heat units (CHU), fourteen foreign and Iranian potato genotypes were evaluated in three different maturity groups in two regions, Shako Mountain, and plain region for three cropping seasons (2007-2010). The results revealed that both systems, i.e. GDD and CHU changed maturity group of some of the genotypes based on heat requirement during emergence and flowering. Some genotypes such as 397007-11 and Sante were grouped late matured compared to the previous grouping based on IBPGR. The effect of year and year by genotype interaction were significant in both locations. Years with higher air average temperature increased the heat index 1200 (GDD) and 4000 (CHU) in the mountain region of Shahkooh whereas in the plain region of Gorgan GDD and CHU increased 1000 and 2000, respectively Genotypes 397009-3 could be considered the best genotype because of producing the highest tuber yield of 27003 kgha-1 in autumn and 28446 kgha-1 in spring planting and for producing 12.5 and 11.9 tuber plant-1 in autumn and spring planting, respectively. Based on the information available about the maturing groups according to IBPGR and the time of the phonological stages during evaluation of these genotypes, the grouping based on GDD seemed more logical.Based on duration to maturity grouping based on GDD was more reliable and conformed with grouping based on estimation of duration from planting to flowering.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Physiological maturity
  • genotypes
  • GDD and CHU potato