ارزیابی تحمل به خشکی در ارقام مختلف کلزا براساس شاخص¬های ارزیابی تنش در انتهای فصل رشد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‌‌منظور ارزیابی تحمل به خشکی در ارقام مختلف کلزا براساس شاخص¬های ارزیابی تنش در انتهای فصل رشد، آزمایشی به‌‌صورت کرت¬های خرد شده در قالب طرح پایه بلوک¬های کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی ۸٥-١٣٨٤ در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج اجرا شد. نتایج بررسی با استفاده از شاخص¬های متفاوت تحمل به خشکی نشان داد که براساس شاخص حساسیت به‌ تنش (SSI) و شاخص تحمل (TOL) ارقام Talaye و Opera به‌عنوان متحمل¬ترین ارقام شناخته شدند. شاخص¬های تحمل به تنش (STI) و میانگین هندسی بهره‌وری (GMP) که مقادیر بالای آنها نشان‌دهنده تحمل به تنش خشکی در ارقام مورد بررسی است، ارقام Opera، Hyola420 و Zarfam را به‌عنوان ارقام با عملکرد بالا در هر دو شرایط عادی و تنش تعیین کردند. با بررسی تمام شاخص¬‌ها و با توجه به اینکه بهترین ارقام، ارقامی با عملکرد بالا در شرایط عادی و حداقل کاهش عملکرد در شرایط تنش است، ارقام Opera و Zarfam به‌عنوان مناسب¬ترین ارقام در شرایط تنش خشکی می¬باشند. همچنین با توجه به همبستگی مثبت و معنی‌دار شاخص¬های STI، GMP و MP با عملکرد دانه در شرایط مطلوب و تنش، در مجموع این شاخص¬ها به‌عنوان معیارهای مناسب جهت شناسایی ارقام متحمل به تنش شناخته شد.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of drought tolerance in different Canola cultivars based on stress evaluation indices in terminal growth duration

چکیده [English]

In order to evaluate of drought tolerance in different Canola varieties based on stress evaluation indices in terminal growth duration, an experiment was conducted as split-plot design on randomized complete block design with four replications at experimental field of Seed and Plant Improvement Institute, Karaj in 2005 and 2006. Results using Stress Susceptibility Index (SSI) and Tolerance Index (TOL) revealed that Talaye and Opera varieties are more tolerant than other varieties. Stress Tolerant Index (STI) and Geometric Mean Productivity (GMP), that their higher values indicate the tolerance of cultivars under stress, revealed Opera, Hyola420 and Zarfam, as cultivars with highest yield in both optimum irrigation and drought conditions. Study of total indices with give attention to that the best cultivars are they have high yield in optimal condition and least decrease in yield at stress condition, introduced Opera and Zarfam cultivars as suitable cultivars in drought stress condition. Study of high and positive correlation between drought tolerance index (STI), Geometric mean productivity index (GMP) and mean productivity index (MP) with yield in optimum and drought conditions indicated that them as the best indices for introduce drought tolerant cultivars.