ارزیابی ارقام برنج در تیمارهای مختلف آبیاری براساس شاخص‌های تحمل و حساسیت

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به¬منظور ارزیابی ارقام برنج در تیمارهای مختلف آبیاری براساس شاخص های تحمل و حساسیت آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی در 3 تکرار در بهار سال 1385 و در موسسه تحقیقات برنج کشور در رشت اجرا گردید. عامل‌های اصلی 5 سطح آبیاری شامل: غرقاب دایم (تیمار عادی)، آبیاری پس از ناپدید شدن آب، دورهای تناوبی 5، 8 و11 روزه آبیاری (تیمارهای تنش) و عامل‌های فرعی شامل ارقام بهار، درفک و علی کاظمی بودند. میانگین عملکرد و تعداد خوشه در بوته در شرایط غرقاب و تنش نشان داد که رقم بهار با دارا بودن بیشترین عملکرد (8304) و تعداد خوشه در بوته (61/16) نسبت به دو رقم دیگر در مدیریت‌ها مختلف اعمال شده متحمل‌تر بود. شاخص‌های میانگین هارمونیک (HM)، شاخص تحمل به تنش (STI)، میانگین هندسی (GMP)، شاخص میانگین تولید (MP) بالاترین و شاخص تحمل (TOL) و شاخص حساسیت به تنش (SSI) کمترین مقدار را برای رقم بهار در تمام دورهای آبیاری داشتند. نتایج این پژوهش نشان داد که می توان برای گزینش بهترین ارقام برنج ایرانی در تیمارهای مختلف آبیاری براساس عملکرد از شاخص های تحمل و حساسیت در حالات مختلف آبیاری استفاده نمود.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of rice cultivars in different irrigation treatment based on sensitive and tolerance indices

چکیده [English]

In order to evaluation rice cultivars in different irrigation treatment based on sensitive and tolerance indices in rice , an experiment was conducted as split plot based on Randomized Completed Block Design with three replications at Rice Research Institute of Iran. Main factors were included of five irrigation levels: flooded irrigation (normal treatment), irrigation after banishment, five, eight and eleven interval irrigation (stress treatments) and sub main factors were included three verities: Bhar, Dorfak and Ali kazemi. Mean of yield and panicle number of plant showed that Bahar is the most tolerant variety because of its the most panicle number in plant. Data showed highest HM, STI, GMP and MP indices and least SSI and TOL for all traits and irrigation levels for Bahar. The result of this research showed that for selection of the best Iranian rice variety and determination of best irrigation management based on yield can use these tolerant and sensitive indices in different irrigation position.