بررسی ضریب استهلاک نور و ساختار کانوپی ارقام رقیب و غیررقیب برنج (Oryza sativa L.) در رقابت با علف هرز سوروف (Echinochloa crus-galli (L.) P. Beauv.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

این آزمایش، مقایسه ضریب استهلاک نور و ساختار کانوپی ارقام رقیب و غیررقیب برنج در برابر علف هرز سوروف بود. بدین‌منظور آزمایشی در سال زراعی 1386-1385 در ایستگاه تحقیقاتی برنج کشور- تنکابن، واقع در استان مازندران، انجام شد. آزمایش به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح آماری بلوک‌های کامل تصادفی در 4 تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل 7 رقم برنج (شامل دیلمانی، خزر، سپیدرود، نعمت، درفک، فجر، شیرودی) و 3 لاین (830، 841 و 843) بود که در شرایط آلوده و عاری از علف هرز سوروف کشت شدند. ارقام مختلف برنج با تراکم توصیه شده برای هر کدام نشاء شدند و تراکم سوروف نیز 20 بوته در مترمربع در نظر گرفته شد. نتایج نشان داد که ضریب استهلاک نور در رقم خزر (غیررقیب) بیشتر از ضریب استهلاک نور در لاین 843 (رقیب) بود. با بررسی توزیع عمودی وزن خشک و سطح برگ در رقم خزر و لاین 843 مشخص شد که میزان تجمع ماده خشک و نیز میزان سطح برگ در تمامی لایه‌های مورد بررسی در لاین 843 بیشتر از رقم خزر، هم در شرایط رقابت و هم در شرایط بدون رقابت بود. همچنین در شرایط رقابت با سوروف سطح برگ و ماده خشک بیشتری به لایه‌های بالایی کانوپی اختصاص یافت که این امر در لاین 843 نسبت به رقم خزر مشهودتر بود. از طرف دیگر، میزان تجمع ماده خشک و میزان سطح برگ سوروف در تداخل با لاین 843 کمتر از میزان تجمع ماده خشک و میزان سطح برگ سوروف در تداخل با رقم خزر بود.

عنوان مقاله [English]

Investigation of Light Extinction Coefficient and Canopy Structure of More and Less Competitiveness of Rice Cultivars (Oryza sativa) Against Barnyardgrass (Echinochloa crus-galli)

چکیده [English]

The aim of this research was to compare more and less competitiveness of rice cultivars against barnyardgrass for light extinction coefficient and canopy structur. A filed experiment was conducted in 2007 growing season in Tonekabon’s rice research station in Mazandaran province. The experiment layout was a factorial design with four randomized complete blocks. Seven rice cultivars (Khazar, Sepidrood, Nemat, Dorfak, Fajr, Shiroodi, and Dailamani) and three lines (Line 830, Line 841 and Line 843) were transplanted with and without competition with barnyardgrass. Each cultivar or line was planted at its own optimum density, while density of barnyardgrass was 20 plants per square meter. Results showed that Khazar cultivar compare to Line 843, had higher light extinction coefficient. Under both weedy and weed free conditions, in Line 843, dry matter accumulation and leaf area in each layers of canopy were more than those for Khazar variety. Furthermore, in Line 843, dry matter accumulation and leaf area in top layer of canopy were more under weedy condition. On the other hand, the dry matter accumulation and leaf area of barnyardgrass in interference with Line 843 was less than that in interference with khazar cultivar.