بررسی تأثیر تداخل زمانی جمعیت طبیعی علف‌های هرز و تراکم بوته گیاه زراعی بر روی برخی شاخص‌های رشد، عملکرد و اجزای عملکرد ذرت دانه‌ای (Zea mays L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‌منظور بررسی اثر تداخل جمعیت طبیعی علف‌های هرز و تراکم ذرت دانه‌ای، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل ‌در قالب طرح بلوک کامل تصادفی با چهار تکرار در سال زراعی 86-1385 در مزرعه تحقیقاتی دانشکده‌ کشاورزی دانشگاه کشاورزی و منابع طبیعی رامین انجام شد. تیمارهای آزمایشی شامل 2 فاکتور، تراکم بوته ذرت در 3 سطح (4، 7 و 10 بوته در مترمربع) و تداخل علف‌ هرز در 3 سطح (عدم تداخل به‌عنوان کشت خالص، تداخل تا مرحله 9 برگی و تداخل تا مرحله 13 برگی) بود. نتایج نشان داد که در تراکم مناسب بوته (7 بوته در مترمربع)، ذرت می‌تواند از طریق افزایش پتانسیل رقابتی خود تداخل علف‌های هرز را تا حدی کاهش دهد. با این وجود علف‌های هرز موجب کاهش ماده خشک تجمعی، سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ، عملکرد دانه، تعداد دانه در بلال و تعداد ردیف در بلال ذرت گردید. به‌نحوی که تداخل علف‌های هرز موجب شده تا کمترین ماده خشک تجمعی، سرعت رشد محصول، شاخص سطح برگ و عملکرد دانه از تیمارهای رقابت علف‌های هرز تا مرحله 13 برگی در هر سه تراکم گیا‌هی به‌دست آید. به‌طورکلی در این آزمایش مشخص شد که با افزایش تراکم، ذرت حضور علف‌های هرز را تا مرحله‌ 9 برگی (40 روز پس از کاشت) با کاهش 5-15 درصدی در عملکرد تحمل می‌نماید. در صورتی‌که با طولانی‌ شدن مدت تداخل علف‌های هرز تا مرحله‌ 13 برگی و انتهای فصل رشد عملکرد دانه کاهش یافت، و طولانی‌ شدن دوره‌های عاری از علف‌های هرز (تیمارهای کشت خالص) مانع نقصان عملکرد گردید.

عنوان مقاله [English]

Effect of time interference natural population weeds and plant density on some growth indices, yield and yield component of Corn (Zea mays L.)

چکیده [English]

In order to evaluate the interference effect natural population weeds and plant density, an experiment with Randomized Complete Block design in factorial arrangement with 4 replications was conducted in 2006 in a field experiment at Ramin Agricultural and Natural Resources University, Khouzestan. Treatments included two factor, plant density of corn at three levels (4, 7 and 10 plants m-2) and weed interference at three levels (no interference as pure stands, interference to v9 and interference to v13). Results indicated that at optimum plant density (7 plants m-2), corn can by competitiveness increase own weeds interference decreased. Never less weeds caused of corn dry matter accumulation, crop growth rate, leaf area index, grain yield, grain number per ear and row number per ear decreased. Meanwhile weeds interfere caused to least of dry matter accumulation, crop growth rate, leaf area index and grain yield got from the treatments weeds competition to v13 in any of corn densities. In addition, in these experiments characterized that with corn density increasing on weeds infested treatments, corn tolerated weeds with yield loss till v9 stage (approximately 5-15% and 40 days after planting), while corn yield decreased with increasing duration of weed interference to v13 stage and harvesting (full season weed infestation), and decreased with increasing duration of weed control (pure stands).