تغییرات ضریب استهلاک نور و نسبت نور قرمزبه مادون قرمز در تاج پوشش برخی هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‌منظور بررسی تغییرات ضریب استهلاک نور و نسبت نور قرمزبه مادون قرمز در هیبریدهای آفتابگردان در شرایط تنش خشکی، در سال 1385 در مزرعه پژوهشی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر کرج تعداد نه هیبرید آفتابگردان در سه آزمایش هر یک در قالب طرح بلوک¬های کامل تصادفی در سه تکرار مقایسه شدند. در آزمایش اول به‌عنوان شرایط آبیاری مناسب، زمان آبیاری کلیه کرت¬ها از زمان کاشت تا پایان دوره رشد گیاه بر اساس 60 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر تعیین شد. در دو آزمایش دوم و سوم که به‌ترتیب به‌عنوان شرایط تنش متوسط و شدید خشکی اجرا شد، آبیاری کلیه کرت¬های آزمایشی به ترتیب بر اساس 120 و 180 میلی‌متر تبخیر از تشتک تبخیر کلاس  صورت گرفت. تفاوت میانگین شدت تشعشع خورشیدی و نسبت نور قرمز به نور مادون قرمز (نسبت طول موج 660 به 730 نانومتر) در کف جامعه گیاهی در مرحله پر شدن دانه، ضریب استهلاک نور، تعداد برگ فعال، وزن خشک کل تک گیاه در مرحله پر شدن دانه و عملکرد دانه در بین تیمارهای آبیاری معنی¬دار بود. تنش شدید خشکی سبب افزایش شدت تشعشع خورشیدی و نسبت نور قرمز به نور مادون قرمز در کف جامعه گیاهی به‌ترتیب به میزان 35 و 45 درصد شد، درحالی¬که باعث کاهش ضریب استهلاک نور از 95/0 در تیمار شاهد به 88/0 در تیمار تنش شدید خشکی گردید. نتایج کلی آزمایش نشان داد که در شرایط تنش خشکی هیبرید آلستار با شاخص سطح برگ و تعداد برگ فعال مناسب و ضریب استهلاک نور زیاد، بیشترین وزن خشک و عملکرد دانه را تولید کرد.

عنوان مقاله [English]

Changes of radiation interception and red to far red light ratio in some of the sunflower hybrids canopy under drought stress

چکیده [English]

In order to study of the radiation interception and red to far red light ratio variations in sunflower hybrids under drought stress, Nine sunflower hybrids in three separate experiments were compared as randomized complete block designs with three replications at the Research Station of Seed and Plant Improvement Institute in Karaj in 2006. First experiment (control) was irrigated based on 60 millimeter evaporation from evaporation pan. The second and third experiments were irrigated at 120 and 180 millimeter evaporation from class A evaporation pan, respectively (medium and sever drought stresses, respectively). Average of solar radiation intensity and red to far red light ratio in bottom canopy, Solar radiation interception, number of active leaves, total dry weight per plant at seed filling stage and seed yield showed significant difference among irrigation treatments. The intensity of drought stress increased the solar at the bottom of canopy and red to far red ratio by 35 and 45 percentages, whereas caused to decrease the radiation interception of control treatment as 0.95 to 0.88 in sever drought stress. Results indicated that Allstar hybrid with appropriate leaf area index (LAI) and number of active leaves and maximum radiation interception produced the highest dry weight and seed yield, in drought stress conditions.