بهمنظور ارزیابی کاربرد کود نیتروژن به‌صورت تقسیط بر صفات کمی و کیفیت دانه برنج، آزمایشی به‌صورت کرتهای خرد شده بر پایه بلوکهای کامل تصادفی در سه تکرار در شهرستان لنگرود در سال زراعی 1385 انجام شد. عامل اصلی، رقم شامل هاشمی و بهار 1 و عامل فرعی، پنج نوع تقسیط کود نیتروژن شامل تقسیط مقدار 150 کیلوگرم نیتروژن خالص در هکتار در مراحل انتقال نشا، ساقه‌دهی، ظهور پانیکول و گلدهی کامل بودند. در این آزمایش صفات کمی شامل عملکرد و اجزای عملکرد، عملکرد کاه و کلش، شاخص برداشت، ارتفاع بوته، طول خوشه اصلی و فرعی و سه شاخص کیفیت پخت شامل محتوای آمیلوز دانه، قوام ژل و درجه حرارت ژلاتینه شدن به‌عنوان صفات کیفی اندازهگیری شدند. نتایج نشان داد که اثر تقسیط بر عملکرد دانه، عملکرد کاه و کلش، وزن هزاردانه و ارتفاع بوته معنیدار بود. تقسیط n1 (50 درصد زمان انتقال نشاء، 50 درصد زمان ساقه‌دهی) با میانگین عملکرد دانه 6619 کیلوگرم در هکتار بهترین تقسیط بود. این تقسیط در رقم هاشمی بیش‌ترین شاخص برداشت (75/45 درصد) و بیش‌ترین میزان آمیلوز (21/22 درصد) را داشت. رقم بهار 1 با میانگین عملکرد دانه (6977 کیلوگرم در هکتار) و شاخص برداشت (87/49 درصد) بیش‌تر نسبت به رقم هاشمی (به‌ترتیب 3933 کیلوگرم در هکتار و 35/40 درصد)، اختلاف معنیدار داشت. همچنین این رقم با میانگین 08/192 دانه در خوشه اصلی و میانگین 83/124 دانه در خوشه فرعی نسبت به رقم هاشمی برتری داشت. رقم هاشمی با میانگین آمیلوز (45/21 درصد) در گروه متوسط آمیلوز و رقم بهار 1 با میانگین (21/19 درصد) در گروه کمآمیلوز قرار گرفت. اثر متقابل تقسیط و رقم بر عملکرد کاه و کلش، شاخص برداشت، وزن هزاردانه، درصد پوکی دانه و ارتفاع بوته معنیدار بود.
عنوان مقاله [English]
The investigation of nitrogen fertilizer split application effect on quantity yield and grain quality of rice varieties
(Hashemi and Bahar 1) in Guilan
چکیده [English]
In order to investigation of nitrogen fertilizer split application effect on quantity yield and grain quality of rice varieties, an experiment was carried out based on RCBD design as split plot experiment in three replications in Langroud in 2006. Mainand sub factor were variety (Hashemi and Bahar 1) and five nitrogen fertilizer split application (split of 150 kg.ha-1 N at transplanting, stemming, heading and flowering stages). Quantity traits (yield and its components, straw yield, harvest index, plant height, main and sub panicle length) and three cooking quality index include: grain amylose content, gel consistence and gel temperature were measured. Results showed that the effect of split application was significant on grain yield, stuble yield, 1000 grains weight and plant height. N1 split (50% in transplanting and 50% in stemming) was the best treatment with 6619 Kg.h-1 mean yield. This split in Hashemi has more harvest index and amylose content (45.75% and 22.21%, respectively). Bahar 1 with more mean grain yield (6977 Kg.h-1) and harvest index (49.87%) than Hashemi (3933 Kg.h-1 and 40.35%) have significant difference. Also Bahar 1 has significant difference with Hashemi in mean of the number of grain in main and sub panicul (192.08 and 124.83, repectively). Hashemi and Bahar 1 were set in moderate and low amylose content groups, with 21.45% and 19.21%, respectively. The interaction effect between split and variety was significant on straw yield, harvest index, 1000 grains yield, percent of unfilled grain and plant height.
ابتدای صفحه