تأثیر کود نیتروژن بر رشد و عملکرد ارقام سویا در خراسان شمالی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‌منظور بررسی اثر کود نیتروژن بر عملکرد و رشد ارقام سویا آزمایشی در دو محیط (سال 1385 در دانشکده کشاورزی شیروان و سال 1386 در مرکز تحقیقات کشاورزی خراسان شمالی) به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار به اجرا درآمد. فاکتورهای آزمایش شامل رقم در سه سطح (هابیت، سپیده و ویلیامز از گروه رسیدگی 3) و کود نیتروژن در چهار سطح (صفر، 50، 100 و 150 کیلوگرم نیتروژن در هکتار از منبع اوره) بود. نتایج تجزیه مرکب داده‌ها نشان داد که عملکرد دانه به‌طور معنی‌داری تحت‌تأثیر رقم و کود نیتروژن قرار گرفت، به‌طوری‌که رقم ویلیامز بیشترین عملکرد را نسبت به دو رقم دیگر نشان داد، البته اختلاف آن با رقم هابیت خیلی زیاد نبود. نتایج نشان داد که مصرف کود نیتروژن به‌طور معنی‌داری موجب افزایش عملکرد دانه در مقایسه با تیمار شاهد (عدم مصرف کود نیتروژن) شد. در بین اجزای عملکرد، تعداد غلاف در گره به‌طور معنی‌داری تحت‌تأ‌ثیر کود نیتروژن قرار گرفت، به‌طوری‌که با افزایش میزان نیتروژن بر تعداد غلاف در گره افزوده شد. همچنین مشاهده شد که کاربرد نیتروژن معدنی میزان تجمع ماده‌خشک، سرعت رشد محصول و شاخص سطح برگ سویا را در مقایسه با تیمار شاهد افزایش داد. در بین ارقام آزمایش، ویلیامز و سپیده در مقایسه با رقم هابیت دارای تجمع ماده‌خشک سرعت رشد محصول و شاخص سطح برگ بیشتری بودند.

عنوان مقاله [English]

Effect of N fertilizer on growth and yield of soybean at North Khorasan

چکیده [English]

In order to study the effects of nitrogen fertilizer on yield and growth of soybean (Glycine max L.) an experiment as factorial in RCB design with three replications was conducted during 2006 and 2007 years at North Khorasan. Factors were cultivar (Hobbit, L.W.K., and Williams), and nitrogen fertilizer (0, 50, 100, and 150 Kg N/ha from urea source). Results indicated that cultivar and N fertilizer significantly effected on seed yield. Williams showed the highest seed yield among cultivars. With increasing N fertilizer application, seed yield increased significantly. Among yield components, number of pod per node, significantly affected by N fertilizer. Nitrogen application caused that number of pod increased. Growth analysis indicated that, nitrogen fertilizer caused the increment of dry matter accumulation, crop growth rate, and leaf area index. Also, williams and L.W.K. showed higher growth indices rather than hobbit.