اثر تاریخ کاشت و ارتفاع برداشت بر ویژگی‏های کیفی علوفه ارزن نوتریفید

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

به‌منظور بررسی اثر تاریخ کاشت و ارتفاع بوته در زمان برداشت (ارتفاع برداشت) بر عملکرد کیفی علوفه ارزن نوتریفید، در سال 1386 آزمایشی به‌صورت فاکتوریل و طرح پایه بلوک‏های کامل تصادفی با چهار تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گرگان اجرا شد. این آزمایش شامل پنج تاریخ کاشت (15 اردیبهشت، 4 خرداد، 24 خرداد، 13 تیر و 2 مرداد) و سه ارتفاع برداشت (برداشت پس از رسیدن ارتفاع بوته‏ها به 90، 110 و 150 سانتی‏متر) بود. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که تاریخ کاشت و ارتفاع برداشت به‌طور معنی‏داری بر عملکرد پروتئین خام، ADF، NDF و خاکستر اثر گذاشتند. تاریخ کاشت علاوه‌بر صفات یادشده بر عملکرد فسفر، کلسیم، چربی خام و فیبر خام نیز اثر معنی‏داری داشت. با این حال، اثر متقابل این دو فاکتور فقط در مورد پروتئین خام، چربی خام و خاکستر معنی‏دار بود. براساس نتایج مقایسه میانگین‏ها، بین تاریخ‏‏های کاشت اول و دوم برای هیچ‌یک از صفات یادشده به استثنای فیبر خام اختلاف معنی‏داری وجود نداشت، اما با تأخیر بیش‌تر در کاشت، مقادیر کلیه صفات به‌طور معنی‏داری کاهش یافت. تأثیر ارتفاع برداشت بر صفات کیفی متفاوت بود. میانگین چربی، فسفر و کلسیم در سه ارتفاع برداشت اختلاف معنی‏داری نداشت. عملکرد پروتئین در ارتفاع برداشت 90، 110 و 150 سانتی‎متر به‌ترتیب 3/2585، 2/2635 و 2876 کیلوگرم در هکتار بود که حاکی از اختلاف معنی‏دار ارتفاع برداشت 150 سانتی‏متر با دو ارتفاع دیگر می‌باشد. همچنین، میانگین عملکرد ADF، NDF و خاکستر در ارتفاع برداشت 150 به‌طور معنی‏داری نسبت به دو ارتفاع برداشت دیگر بیش‌تر بود. از نظر عملکرد فیبر خام فقط اختلاف بین ارتفاع برداشت 90 و 150 سانتی‏متر معنی‏دار بود. نتایج نشان داد که با تأخیر کاشت از زمان معمول کشت، از کیفیت علوفه کاسته می‏شود. بهترین زمان‎ برداشت جهت حصول حداکثر عملکرد کمی و کیفی زمانی تعیین شد که ارتفاع گیاه حدود 110 سانتی‎متر باشد. منظور از عملکرد کیفی حاصل‏ضرب ماده خشک تولید شده در درصد هر کدام از شاخص‏های کیفی است و بی‏شک در صورتی که تولید علوفه کم حجم و با کیفیت بالا مدنظر باشد (منظور افزایش کیفیت در واحد ماده خشک گیاه صرف‌نظر از تناژ تولید باشد) ارتفاع برداشت کمتر (90 سانتی‏متر) توصیه می‏شود.

عنوان مقاله [English]

Effects of planting date and harvesting time on the quality characteristics of pear millet forage (Pennisetum glaucum)

چکیده [English]

In order to investigating the effects of planting date and harvest time on the quality performance of pear millet, an experiment was conducted in agriculture research station of Gorgan in a randomized complete block design with four replications and factorial arrangement. This experiment included five planting dates (may 5th, may 25th, june 14th ,july 4th, july 24th) and three harvest times (90, 110 and 150 cm). The results showed that planting date and harvesting time (in terms of plant height) had significant effect on protein, NDF, ADF and ash content of forage (P