بررسی توزیع مکانی علفهای هرز و تأثیر آن بر زیستتوده گندم (Triticum aestivum L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

بهمنظور تشریح پراکنش مکانی علفهای هرز و تأثیر آن بر زیستتوده گندم تحت شرایط مدیریت رایج، آزمایشی در سال زراعی 1388-1387 در یک مزرعه گندم واقع در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی، دانشگاه صنعتی شاهرود با استفاده از روش ژئواستاتیستیک انجام شد. علفهای هرز در 121 نقطه در سطح مزرعه در دو نوبت بهترتیب قبل و بعد از کنترل پس رویشی شناسایی و شمارش شدند. زیستتوده هوایی گندم نیز در محلهای منطبق بر ثبت گیاهچه علفهای هرز در زمان نمونهبرداری اول جمعآوری و توزین شد. در مجموع 12 گونه علف هرز در مزرعه مشاهده شد. تجزیه و تحلیل سمی واریوگرام برای گونههای متداول نشان داد که 4/67 تا 8/99 درصد واریانس در تراکم حاصل همبستگی مکانی بود، یا بهعبارتی اغلب گونههای علف هرز در هر دو مرحله نمونهبرداری دارای پراکنش لکهای بودند. در این آزمایش وزن خشک زیستتوده گندم نیز در سطح مزرعه دارای الگوی توزیع لکهای بود. همبستگی مکانی قوی (89 و 4/87 درصد بهترتیب در مرحله اول و دوم نمونهبرداری) بین عکس وزن زیستتوده گندم و تراکم کل علفهای هرز توسط آنالیز کراس سمی واریوگرام در سطح مزرعه مشاهده شد. مطابقت بالایی بین نقاط با تراکم بالای علف هرز و نقاط دارای بیوماس کم گندم روی نقشهها مشاهده شد. نتایج نشان داد که آرایش لکهای علفهای هرز باعث توزیع غیریکنواخت در تولید بیوماس گیاه زراعی میشود.

عنوان مقاله [English]

Spatial distribution of weeds and its effect on wheat (Triticum aestivum L.) biomass

چکیده [English]

Geostatistical techniques were used to describe the spatial distribution of weeds, under conventional management conditions and theirs effect on wheat biomass production over the course of one growing season (2008-2009), in a wheat (Triticum aestivum L.) field at Research Station of Shahrood University, Iran. Weeds Seedling were identified and counted at 121 points of field based on two intervals including prior to and after post-emergence control. Wheat biomass dry weight was determined at the same places of weeds. In the field, 12 weed species were identified. The semi-variogram analysis indicated that 67.4% to 99.8% of the variation of sample density was due to spatial dependence, which suggests that most of the weed species were patchy. Wheat biomass dry weight showed spatial patterns on the field. Cross-semivariograms analysis showed strong (89 and 87.4% in the first and second stages of sampling respectively) spatial continuity between wheat biomass dry weight and weed density patterns on the field. The maps of total weed species corresponded visually to map of wheat biomass. As a result, patchy distribution of weeds can cause spatial heterogeneity in crop biomass production.