تاثیر سطوح و دوره‏های متفاوت اعمال تنش شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در بوته جو بدون پوشینه (Hordeum vulgare L.)

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

این تحقیق به‌منظور بررسی اثرات دوره‏های مختلف اعمال تنش شوری بر عملکرد و اجزای عملکرد دانه در سال 87-1386 در گلخانه دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان انجام شد. آزمایش به شکل کشت در ماسه به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‏های کامل تصادفی انجام شد. فاکتورهای مورد بررسی شامل پنج سطح شوری (002/0-، 25/0-،50/0-، 75/0- و 1- مگاپاسکال با نمک کلرید سدیم) و سه دوره متفاوت اعمال تنش (شامل اعمال تنش شوری در کل فصل رشد، از مرحله دو برگی تا شروع فاز زایشی و از شروع فاز زایشی تا پایان فصل رشد) بود. نتایج حاصل نشان داد که تاثیر سطوح مختلف شوری، دوره اعمال تنش و اثر متقابل آنها بر عملکرد گیاه، تعداد سنبله در بوته، تعداد دانه در سنبله و وزن صد دانه معنی‏دار بود. اثر ساده شوری و دوره اعمال تنش بر صفت تعداد گلچه سقط شده و تعداد دانه در سنبله اصلی معنی‏دار بود، اما اثر متقابل آنها تاثیر معنی‏داری بر این صفات نداشت. بیشترین میزان عملکرد و تعداد سنبله در بوته در تیمار شاهد (سطح 002/0- مگاپاسکال) و کمترین در تیمار 1- مگاپاسکال و تنش در کل فصل رشد به دست آمد و با افزایش شدت و مدت تنش از میزان عملکرد و تعداد سنبله در بوته کاسته شد. ‏تعداد دانه در بوته (97/0= r) و وزن صد دانه (77/0=r) بیشترین همبستگی را با عملکرد داشتند.

عنوان مقاله [English]

Effect of different salinity levels and exposure times on individual’s seed yield and yield components of hull-less barley (Hordeum vulgare L.)

چکیده [English]

This research was conducted to study the effects of different salinity levels and exposure times on grain yield and yield components in a green-house experiment at Gorgan University of Agricultural Science and Natural Resources during 2007- 2008 growing season. A factorial sand culture experiment with three completely randomized replications was used. Salinity levels were -0.002, -0.25, -0.50, -0.75 and -1 MPa (NaCl) and three salinity exposure time (throughout the growing season, from two-leaf to double ridge stage and from double ridge stage to maturity). Results indicated that effect of salinity, salinity exposure time and their interaction effect were significant for seed yield and spike number per plant. Effects of salinity and exposure time for number of aborted floret and number of grain per main stem spike were significant, but their interaction wasn’t significant. The highest and the lowest yield and spike number per plant obtained belonged to control and -1MPa throughout the growing season treatments. Yield and number of head per plant decreased along with increasing salinity severity and exposure time. Significant correlation was seen between yield and number of grain per plant (r=0.97) and grain weight (r=0.77).