ارزیابی عملکرد، ترکیب اسیدهای چرب و میزان عناصر ریزمغذی بذر در ارقام پرمحصول کلزا تحت‌تأثیر مقادیر مختلف گوگرد

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

چکیده

ابتدا به‌منظور تعیین ارقام پرمحصول کلزا، دو آزمایش مزرعه‌ای در سال‌های زراعی 1387-1385 در مرکز تحقیقات کشاورزی و منابع طبیعی استان مرکزی، اراک اجراء شد و 15 رقم زمستانه کلزا در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی و در سه تکرار مورد مقایسه قرار گرفتند. ارقام لیکورد، مودنا و اوکاپی به‌ترتیب، بیش‌ترین عملکرد دانه در هکتار را داشتند. در مرحله دوم، به‌منظور ارزیابی عملکرد دانه، ترکیب اسیدهای چرب و میزان عناصر ریزمغذی بذر در ارقام پرمحصول کلزا تحت‌تأثیر مقادیر مختلف گوگرد، آزمایشی در سال زراعی 1388-1387 در همان منطقه به‌صورت فاکتوریل با طرح پایه بلوک‌‌های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تیمارها شامل ارقام کلزا دارای سه سطح V1 (اوکاپی)، V2 (مودنا) و V3 (لیکورد) و مقادیر گوگرد دارای سه سطح S1 (صفر)، S2 (40) و S3 (80) کیلوگرم گوگرد خالص در هکتار) بودند. اثر متقابل رقم × میزان گوگرد بر تمامی صفات اندازه‌گیری شده معنی‌دار بود. اثر متقابل 40 کیلوگرم گوگرد × رقم مودنا بیش‌ترین میزان اسید اولئیک و میزان مس در بذر را داشت. اثر متقابل 80 کیلوگرم گوگرد × رقم لیکورد بالاترین عملکرد دانه، عملکرد روغن و میزان آهن در بذر را نشان داد. در این پژوهش، بین عملکرد کمی و کیفی رابطه معکوس وجود داشت.

عنوان مقاله [English]

Evaluation of yield, fatty acids combination and content of micro nutrients in seeds of high yielding rapeseed varieties as affected by different sulphur rates

چکیده [English]

First of all, in order to determine the high yielding rapeseed varieties, two field experiments were performed in 2006-2008 cropping seasons in Agricultural and Natural Resources Research Center of Markazi Province, Arak (34º 5´ N; 49º 42´ E, and 1775 m above sea level), Iran. In this research, 15 winter rapeseed varieties were compared in a randomized complete block design with three replications. Means comparison showed that Licord, Modenaand Okapi had the greatest seed yield, resptctively. In second phase, in order to assesment of the effects of different sulphur (S) rates on seed yield, fatty acids composition and seed micro nutrient content in three high yielding winter rapeseed varieties, the other experiment carried out during 2008-2009 cropping seasons at the same site. Experimental design was a factorial arrangement based on randomized complete block with three replications. Three rapeseed varieties (V1=Okapi, V2=Modena and V3=Licord) and three rates of sulphur (S1=0, S2=40 and S3=80 kg S/ha) comprised the experimental factors. The interactions between sulphur×varieties were significant for seed yield, fatty acids and other measured traits. The interactions between 40 kg/haSulphur×Modena had the highest ratio of oleic acid, seed Cu content. The interaction effect between 80 kg/ha sulphur×Licord showed the highest seed and oil yield and seed Fe content. In this research, there was inverse relastionship beween quantitative and qualitative yield.