ارزیابی کیفیت علوفه در کشت مخلوط ذرت با برخی لگوم‌ها

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 استادیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه مراغه

2 دانشیار گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تبریز

3 استاد گروه زراعت و اصلاح نباتات، دانشگاه تبریز

4 دانشیار گروه علوم دامی، دانشگاه تبریز

چکیده

به‌منظور ارزیابی کیفیت علوفه در کشت مخلوط، آزمایشی در دو سال زراعی 1385 و 1386 به‌صورت طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 3 تکرار در ایستگاه تحقیقات کشاورزی دانشکده کشاورزی دانشگاه تبریز اجرا شد. تیمارها شامل کشت خالص شبدر برسیم، ماشک گل‌خوشه‌ای، لوبیا، گاودانه و دو هیبرید ذرت (سینگل‌کراس 704 و 301) در تراکم مطلوب و کشت مخلوط هیبرید ذرت 704 و 301 با هر یک از لگوم‌ها به‌صورت افزایشی بود. نتایج نشان داد ویژگی‌های کیفی علوفه مانند عملکرد پروتئین خام، دیواره سلولی، دیواره سلولی بدون همی‌سلولز، کل ماده مغذی قابل هضم و ماده خشک مصرفی تحت‌تأثیر کشت مخلوط قرار گرفتند. مخلوط هیبرید ذرت 301 و 704 با ماشک گل‌خوشه‌ای به‌ترتیب دارای بالاترین عملکرد پروتئین خام (95/2180 و 19/1937 کیلوگرم در هکتار) بودند و کم‌ترین میزان عملکرد کل پروتئین نیز به کشت خالص هیبریدهای 704 و 301 ذرت (به‌ترتیب 97/714 و 308/762 کیلوگرم در هکتار) اختصاص داشت. همچنین کم‌ترین میزان دیواره سلولی (NDF) و دیواره سلولی بدون همی‌سلولز (ADF) در کشت مخلوط هیبرید ذرت 301 با لوبیا و ماشک گل‌خوشه‌ای و تا حدودی با گاودانه نسبت به سایر مخلوط‌ها مشاهده شد. در نتیجه با کاهش NDF و ADF، میزان کل ماده مغذی قابل هضم (TDN) و ماده خشک مصرفی (DMI) علوفه افزایش یافت. براساس نتایج این پژوهش می‌توان کشت مخلوط هیبرید ذرت 301 با ماشک گل‌خوشه‌ای و لوبیا را به‌عنوان علوفه با کیفیت برتر معرفی کرد.
 

کلیدواژه‌ها


عنوان مقاله [English]

Evaluation of forage quality in intercropping maize with some legumes

نویسندگان [English]

  • A. Javanmard 1
  • A. Dabbagh Mohammadi Nasab 2
  • A. Javanshir 3
  • M. Moghadam 3
  • H. Janmohammadi 4
1
2
3
4
چکیده [English]

In order to evaluate forage quality in intercropping, two field experiments were carried out based on randomized complete block design with three replications at the Agricultural Research Station, Faculty of Agriculture, University of Tabriz, Iran, in 2005-2006 and 2006-2007 growing seasons. Two maize (Zea mays L.) hybrids (SC704, SC301), vetch (Vicia villosa), bitter vetch (Vicia ervilia), berseem clover (Trifolium alexandrinum L.) and common bean (Phaseolus vulgaris) as sole crops and intercrops of maize hybrids with each of the legumes as an additive method were used. Results showed that forage quality characteristics such as protein yield, neutral detergent fiber (NDF), acid detergent fiber (ADF), total digestible nutrients (TDN) and dry matter intake (DMI) were affected by intercropping. The highest crude protein yield (CPY) was achieved with maize hybrid 704-vetch (1937.19 kg.ha-1) and maize hybrid 301-vetch (2180.95 kg.ha-1) intercrops and the lowest CP per ha was observed at monocultures of maize hybrid 704 (714.97 kg.ha-1) and maize hybrid 301 (762.308 kg.ha-1). Also mixture maize hybrid 301 with bean, vetch and bitter vetch showed a lower NDF and ADF content than the other intercrops. In conclusion as NDF and ADF percent decreased in intercrops, but TDN and DMI increased. Based on this study, mixture of maize hybrid 301 with vetch and common bean is considered as prime forage.