%0 Journal Article %T تأثیر تاریخ کاشت و شوری بر پایداری زیستی سالیکورنیا (iranica Salicornia) در برابر تنش ریزگرد %J مجله تولید گیاهان زراعی %I دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان %Z 2008-739X %A عالی پور, سعیده %A سلطانی, الیاس %A اله دادی, ایرج %A قربانی جاوید, مجید %A اکبری, غلامعباس %D 2022 %\ 03/21/2022 %V 15 %N 1 %P 187-204 %! تأثیر تاریخ کاشت و شوری بر پایداری زیستی سالیکورنیا (iranica Salicornia) در برابر تنش ریزگرد %K بیابان زایی %K فرسایش خاک %K پوشش گیاهی %K هالوفیت %R 10.22069/ejcp.2022.19675.2465 %X مقدمهبیشتر مناطق شور که گیاهان شرایط مناسب جهت رشد را ندارند، در معرض پدیده فرسایش خاک و بیابان‌زایی هستند. کاشت گونه‌های گیاهی مقاوم به خشکی و شوری در این مناطق می‌تواند از این پدیده جلوگیری کرد. بنابراین، هدف اصلی این پژوهش بررسی تأثیر تاریخ کاشت و شوری بر پایداری زیستی سالیکورنیا (iranica Salicornia) در برابر تنش ریزگرد بود.مواد و روشاین آزمایش به صورت اسپیلیت پلات در قالب طرح بلوک کامل تصادفی در دو مکان و سه تکرار در سال زراعی 1398-1399 در شهرستان پاکدشت انجام شد. فاکتورهای مورد آزمایش شامل، سه تاریخ کاشت یک فروردین، 15 فروردین،31 فروردین به عنوان کرت‌های اصلی، عامل ریزگرد در سه سطح (شاهد (بدون اعمال ریزگرد)، پخش ریزگرد روی گیاه به مدت 5 و 10 روز)، به عنوان کرت‌های فرعی در دو منطقه مجزا: منطقه شور (منطقه یک با شوری 58/7 دسی زیمنس بر متر) و منطقه غیرشور (منطقه دو با شوری 8/2 دسی زیمنس بر متر) در نظر گرفته شدند. توده مورد استفاده در این آزمایش، توده یزد بود.یافته‌ها نتایج نشان داد تیمار ریزگرد و تاریخ کاشت بر تمامی صفات اثر معنی‌داری داشت. بطوریکه بیشترین پایداری غشا در منطقه شور و غیرشور در تاریخ کاشت اول در تیمار شاهد به ترتیب با میانگین 79 و 78 درصد بدست آمد. بیشترین کلروفیل a در منطقه شور و غیرشور در تاریخ کاشت دوم در تیمار شاهد (بدون اعمال ریزگرد) به ترتیب با میانگین 2/76 و 6/77 میلی‌گرم بر وزن تر برگ بدست آمد. بیشترین میزان کلروفیل b در منطقه شور و غیرشور در تاریخ کاشت دوم در تیمار شاهد (بدون اعمال ریزگرد) به ترتیب با میانگین 58 و 59 میلی‌گرم در گرم وزن تر به ‌دست آمد. مقایسه میانگین داده‌ها در منطقه شور نشان داد که بیشترین درصد رطوبت نسبی برگ در تاریخ کاشت اول در شرایط بدون اعمال تنش (با میانگین 81 درصد) و در منطقه غیرشور (با شوری 8/2) در تاریخ کاشت دوم در تیمار شاهد (بدون اعمال ریزگرد) با میانگین 80 درصد بدست آمد. بیشترین و کمترین ارتفاع گیاه سالیکورنیا نیز به ترتیب در تاریخ کاشت دوم در تیمار شاهد (بدون اعمال ریزگرد) در منطقه شور با میانگین 60 سانتی‌متر و در منطقه دو در تاریخ کاشت سوم در تیمار ده روز اعمال ریزگرد با میانگین 18 سانتی‌متر حاصل شد. بیشترین عملکرد تر و خشک علوفه نیز در منطقه شور و غیرشور در تاریخ کاشت دوم در تیمار شاهد (بدون اعمال ریزگرد) به ترتیب با میانگین 218 ، 8/9 و 107، 77 گرم در بوته مشاهده شد. نتیجه گیریبا توجه به نتایج بدست آمده مشخص شد که سالیکورنیا در منطقه شور عملکرد بهتری داشت. از طرفی بررسی صفات نشان داد که تاریخ کاشت تاثیر مهمی بر پایداری و مقاومت زیستی گیاه در برابر تنش ریزگرد در سالیکورنیا داشت. چرا که در تاریخ کاشت دوم درصد کاهش در کلیه صفات کمتر از تاریخ کاشت اول و سوم بود. در بین عوامل به زراعی، زمان کاشت یکی از مهمترین عوامل تعیین کننده عملکرد گیاهان است. تاریخ کاشت برای هر گونه در یک منطقه خاص باید با توجه به دمای محیط و خاک در هنگام کاشت و همچنین بر مبنای عدم تداخل گلدهی گیاه به درجه حرارت بالا در نظر گرفته شود . %U https://ejcp.gau.ac.ir/article_6026_19a717a3a0009648110210e6e4a4070a.pdf