%0 Journal Article %T مطالعه توارث کارایی مصرف آب گندم نان در شرایط تنش خشکی %J مجله تولید گیاهان زراعی %I دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان %Z 2008-739X %A صفریان, عبدالرحیم %A عبدالشاهی, روح اله %D 2014 %\ 05/22/2014 %V 7 %N 1 %P 181-199 %! مطالعه توارث کارایی مصرف آب گندم نان در شرایط تنش خشکی %K وراثت پذیری %K آثار افزایشی و غیرافزایشی %K تحمل به خشکی %R %X کارایی مصرف آب رابطه مستقیمی با عملکرد دارد و در برنامه‌های به‌نژادی برای افزایش عملکرد گندم در نواحی تحت تاثیر تنش خشکی از این صفت استفاده شده است. با این وجود، اطلاعات کمی در مورد ژنتیک کارایی مصرف آب وجود دارد. در این پژوهش با استفاده از یک تلاقی نیمه دی‌آلل 8 والدی ژنتیک کارایی مصرف آب گندم مطالعه شد. والدین و نتاج F1 در شرایط تنش خشکی در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با 4 تکرار کشت شد. و صفات آب مصرفی، وزن دانه، کارایی مصرف آب، طول ریشک، تعداد پنجه بارور، تعداد دانه در سنبله، وزن هزار دانه و شاخص برداشت اندازه‌گیری شد. اثرات افزایشی و غالبیت به طور معنی‌داری در کنترل صفات نقش داشت. در صفات آب مصرفی، وزن دانه، کارایی مصرف آب، تعداد پنجه بارور، وزن هزار دانه و شاخص برداشت اثر غیرافزایشی نقش بیشتری داشت. بنابراین، برای به‌نژادی این صفات روش‌هایی مانند بالک، بالک تک بذر و دابل‌هاپلوئیدی مناسب است. در حالی که، در کنترل ژنتیکی طول ریشک و تعداد دانه در سنبله اثر افزایشی نقش پررنگ‌تری داشت و علاوه بر رو‌ش‌های ذکر شده می‌توان از روش‌های شجره‌ای و یا تلاقی‌برگشتی نیز استفاده‌ نمود. همبستگی بالا و معنی‌دار (**88/0=r) بین عملکرد دانه و کارایی مصرف آب نشان دهنده تاثیر قابل توجه این صفت بر عملکرد در شرایط تنش خشکی است. با توجه به این نتایج، گزینش برای افزایش کارایی مصرف آب باعث افزایش عملکرد در شرایط تنش خشکی خواهد شد. %U https://ejcp.gau.ac.ir/article_1652_ea5844bedbf8e1cace4b0d34061f8be0.pdf