بررسی و مقایسه تاثیر محلول پاشی و مصرف خاکی اسید هیومیک بر ویژگی های رشدی و عملکرد گل زعفران

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 عضو هیت علمی گروه علوم باغبانی دانشگاه بیرجند

2 دانشجوی کارشناسی ارشد، رشته علوم باغبانی، گرایش فیزیولوژی گیاهان دارویی، ادویه‏ای و عطری. دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند

چکیده

سابقه و هدف: زعفران (Crocus sativus L.) یکی از با ارزش ترین گیاهان دارویی و ادویه‏ای در جهان محسوب می‏شود. و استفاده از نهاده‏های آلی به عنوان یک عامل مهم برای دستیابی به عملکرد حداکثر زعفران می‏باشد. لذا این پژوهش به منظور بررسی اثرات مصرف خاکی و محلول‏پاشی اسید هیومیک بر صفات رویشی و زایشی گیاه زعفران انجام شد.
مواد و روش‏ها: آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک‏های کامل تصادفی با سه تکرار در سال زراعی 1395-1394 در مزرعه دانشکده کشاورزی دانشگاه بیرجند اجراشد. فاکتور اول نوع مصرف اسید هیومیک (مصرف خاکی و محلول‏پاشی) و فاکتور دوم سطوح مصرفی (صفر، 5، 10 و 15 کیلوگرم در هکتار) بود. صفات اندازه‏گیری شده شامل صفات مربوط به برگ (طول و وزن تر و خشک)، صفات بنه (تعداد، وزن کل بنه، وزن و قطر بنه دختری) و صفات گل (تعداد و عملکرد کل گل تر، متوسط طول کلاله و عملکرد کلاله تر و خشک) بود.
یافته‏ها: نتایج نشان داد، نوع مصرف اسید هیومیک تاثیر معنی‏داری بر شاخص‏های رشدی برگ (طول، وزن تر و خشک) و شاخص‏های رشدی بنه (وزن و قطر بنه دختری) داشت. به طوری‏که بیشترین میزان این صفات با مصرف خاکی اسید هیومیک به دست آمد. همچنین نتایج نشان دهنده تاثیر معنی‏دار نوع مصرف اسید هیومیک بر صفات زایشی گل (تعداد و عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله تر و خشک) بود. بیشترین عملکرد کلاله تر (781/0 گرم در مترمربع) و خشک (147/0 گرم در مترمربع) با مصرف خاکی اسید هیومیک به دست آمد. غلطت مصرفی اسید هیومیک نیز تاثیر معنی‏داری بر شاخص‏های رشدی برگ (طول، وزن تر و خشک) و شاخص‏های رشدی بنه (وزن و قطر بنه دختری) و صفات زایشی گل (تعداد و عملکرد کل گل تر و عملکرد کلاله تر و خشک) داشت. به طوری‏که بیشترین عملکرد کل گل تر (201/18 گرم در مترمربع) در سطح 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک و کمترین میزان آن در شاهد به دست آمد. اثر متقابل فاکتورها نیز بر طول برگ، تعداد گل و عملکرد کلاله خشک معنی‏دار شد. بیشترین عملکرد کلاله خشک (158/0 گرم در مترمربع) و تعداد گل (833/48 گل در مترمربع) با مصرف خاکی 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک به دست آمد.
نتیجه گیری: به طور کلی نتایج این پژوهش نشان داد، اسید هیومیک سبب افزایش صفات رویشی و زایشی گیاه زعفران شد و مصرف خاکی آن نسبت به محلول‏پاشی نقش موثرتری در این صفات داشت. در مجموع مصرف خاکی 10 کیلوگرم در هکتار اسید هیومیک سبب افزایش عملکرد کلاله زعفران گردید.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Study on effects of foliar spraying and soil split application of humic acid on vegetative characteristics and flower yield of saffron (Crocus sativus L.)

چکیده [English]

Background and objectives: The most expensive medicinal spicy plant in the Middle East countries is saffron (Crocus sativus L.) Saffron is one of the most valuable indigenous plants and herbs, spice in the world. Saffron is prepared from dried, bright red stigma and its value is determined by the color compounds, carotenoids, crocin, and other crocetinglocosyl ester, slightly bitter flavor, picrocrocin, and pleasant aroma, safranal Application of organic material is one-main factor for acheiving maximum yield of saffron plants. The aim of this study was to investigate effects of soil and foliar application of humic acid on vegetative and reproductive characteristics of saffron.
Materials and methods: This experiment was carried out as a factorial based on randomized completely block design (RCBD) with three replications in research farm of University of Birjand, Iran, during 2015 - 2016 growing season. The first factor is the humic acid type of use (soil and foliar application) and the second factor dose levels (0, 5, 10 and 15 kg.ha-1). The measured indices were included of leaf characteristics (leaf length, fresh and dry weight), corm characteristics (corm number, total weight, cormel weight and diameter) and flower characteristics (flower number and fresh total yield, average stigma length, stigma fresh and dry yield).
Results: Results showed that, humic acid type of use improved the leaf growth indices (leaf length, fresh and dry weight) and corm growth indices (cormel weight and diameter). The highest these indices were obtained in the humic acid soil application. Also, results showed that flower reproductive characteristics (flower number and fresh total yield, stigma fresh and dry yield) were influenced by humic acid type of use.The highest stigma fresh (0.781 g.m-2) and dry (0.147 g.m-2) yield were obtained in humic acid soil application. Humic acid concentration improved the leaf growth indices (leaf length, fresh and dry weight) and corm growth indices (cormel weight and diameter) and flower reproductive characteristics (flower number and fresh total yield and stigma fresh and dry yield).The highest flower fresh total yield (18.201 g.m-2) were obtained in plants treated with 10 kg.ha-1 humic acid. While the lowest values was recorded in the control. Interactive effects of these factors were effective on leaf length, flower number and stigma dry yield.The highest stigma dry yield (0.158 g.m-2) and flower number (48.833 per.m-2) were obtained in plants treated with 10 kg.ha-1 humic acid soil application.
Conclusion: Thus, humic acid increased vegetative and reproductive saffron characteristics and soil application than the spray was more effective role in these characteristics.That, of 10 kg.ha-1 humic acid soil application was increased stigma yield of saffron.

کلیدواژه‌ها [English]

  • Organic fertilizers
  • Medicinal plant
  • Cormel
  • Stigma yield
1.Ahmadi, F., Aminifard, M.H., Khayyat, M.,
and Samad zade, A.R. 2017. Evaluation of
humic acid and planting density on flower
yield and vegetative characteristics of
saffron (Crocus sativus L.). Iran. J. Med.
Aromatic Plants., 33(2): 293-303. (In
Persian)
2. Alvarez-Orti, M., Schwarzacher, T., Rubio,
A., Blazquez, S., Piqueras, A., Fernandez,
J.A., and Harrison, P. 2004. Studies on
expression of genes involved in somatic
embryogenesis and storage protein
accumulation in saffron (Crocus sativus
L.). Acta Hortic., 650: 155-163.
3.Bakry, M.A., Soliman, Y.R., and Moussa,
S.A. 2009. Importance of micronutrients,
organic manure and biofertilizer for
improving maize yield and its components
grown in desert sandy soils. Res. J. Agric.
Biol. Sci., 5(1): 16-23.
4.Fani, R. 2015. The effect of organic and
chemical fertilizers there with humic acid
on saffron corm size in the first year. M.Sc.
dissertation, Faculty of Agriculture,
University of Birjand, Iran.
5.Ghasemi Rooshnavand, R., Hashemi, M.,
and Afzalian, M. 2009. Planting,
conservation and harvesting stages of
saffron. Agric. Org., 132: 33-34.
6. Ghavi, M., and Sadrabadi Haghighi, R.
2015. Effect of the foliar application of
biological, biostimulator and chemical
fertilizers on growth characterestics and
yield of saffron (Crocus sativus L.). J.
Crop. Prod., 8(3): 139-158. (In Persian)
7.Golzari, M. 2016. Effect of bio-fertilizer and
mother corm weight on growth, flower and
stigma yield and qualitative criteria of
saffron. M.Sc dissertation, Faculty of
Agriculture, University of Birjand, Iran.
8.Hassanzadeh Aval, F., Rezvani moghaddam,
P., Bannayan aval, M., and Khorasani, R.
2013. Effects of maternal corm weight and
different levels of cow manure on corm and
flower yield of saffron (Crocus sativus L.).
Soffron. Agr. Technol., 1(1): 22-39. (In
Persian)
9.Kafi, M., Rashed Mohasel, M.H., Koocheki,
A., and Mollafilabi, A. 2002. Saffron,
Production and Processing. Zaban va Adab
Press, Iran. 276p. (In Persian)
10.Koocheki, A. 2013. Research on production
of Saffron in Iran: Past trend and future
prospects. Soffron. Agr. Technol., 1(1): 3-
21. (In Persian)
11.Koocheki, A., Fallahi, H.R., Amiri, M.B.,
and Ehyaei, H.R. 2016. Effects of humic
acid application and mother corm weight on
yield and growth of Saffron. J. Agro.,7(4):
425-442.
12.Koocheki, A., Siahmarguee, A., Azizi, G.,
and Jahani, M. 2011. The effect of high
density and depth of planting on agronomic
characteristic of Saffron (Crocus sativus L.)
and corms behavior. J. Agro., 3: 36–49.
13.Mackowiak, C.L., Grossl P.R., and Bugbee,
B.G. 2001. Beneficial effects of humic acid
on micronutrient availability to wheat. J.
Soil. Sci. Soc. Am., 65: 1744–1750.
14.Mirzapour, M.H., and Khoshgoftarmanesh,
A.H. 2008. Iron fertilization effects on
growth, yield and oil seed content of
sunflower grown on a Saline- sodic
calcareous soil. Agric. Res., 8(4): 61-74.
15.Mohammad Abadi, A.A., Rezvani
Moghaddam, P., and Fallahi, J. 2011.
Effects of planting pattern and the first
irrigation date on growth and yield of
saffron (Crocus sativus L.). J. Agr., 3(1):
84-93.
16.Mozaffari, S., khorasaninejad, S., and
gorgini shabankareh, H. 2016. Effects of
Irrigation content based on field capacity
percent and humic acid on
morphophysiological traits on medicinal
plant (Portulaca oleracea L.). J. Crop.
Prod., 9(3): 153-175. (In Persian)
17.Nardi, S., Concheri, G., and Dell’Agnola,
G. 1996. Biological activity of humic
substances. In: Piccolo, A., (Ed.), Humic
Substances in Terrestrial Ecosystems.
Elsevier, Amsterdam, Pp: 361–406.
18.Omid Beigi, R., Ramezani, A., Sadeghi, B.,
Ziyarat nia, M. 2003. Effect of corm weight
on yield of saffron in Neishabour. 3nd
Internation Conferance Saffron of Iran.
Mashhad, 11-12 Dec 2003. Pp: 34-37.
19.Osmani Roudi, H.R., Masoumi, A., Hamidi,
H., and Razavi, A.R. 2015. Effects of first
irrigation date and organic fertilizer
treatments on saffron (Crocus sativus L.)
yield under Khaf climatic conditions.
Soffron. Agr.Technol., 3(1): 25-33. (In
Persian)
20.Sabzevari, S., Khazaie, H.R., and Kafi, M.
2010. Study on the effects of humic acid on
germination of four wheat cultivars
(Triticun aestivum L.). Iran. J. Field. Crops.
Res., 8(3):473-480. (In Persian)
21.Sadeghi, B. 2012. Effect of corm weight on
saffron flowering. In: Proceedings of the 4th
International Symposium on Saffron
Biology and Biotechnology. Kashmir,
India, 22-25 October 2012. Pp: 114-117.
22.Sharif, M., Khattak, R.A., and Sarir, M.S.
2002. Effect of different levels of lignitic
coal drive humic acid on growth of maize
plants. Commun Soil Sci. Plant. Anal., 33:
3567-3580.
23.Varanini, Z., Pinton, R., De Biasi, M.G.,
Astolfi, S., and Maggioni, A. 1993. Low
molecular weight humic substances
stimulated Hb-ATPase activity of plasma
membrane vesicles isolated from oat
(Avena sativa L.) roots. Plant Soil., 153:
61–69.