بررسی اثر هیدروپرایمینگ و پرایمینگ هورمونی بر عملکرد و اجزاء عملکرد نخود در شرایط دیم و آبی

نوع مقاله : مقاله پژوهشی

نویسندگان

1 دانش آموخته کارشناسی ارشد دانشگاه لرستان

2 استادیار دانشگاه لرستان

چکیده

سبز شدن و استقرار گیاهچه نخود در تعیین تراکم نهایی بوته در واحد سطح در مناطق خشک و نیمه خشک اهمیت دارد. تنش خشکی بخصوص خشکی انتهای فصل، مهم ترین عامل کاهش عملکرد نخود در مناطق خشک شناخته شده است. در این تحقیق اثر هیدروپرایمینگ و پرایمینگ هورمونی با جیبرلین و اسیدآبسیزیک بر شاخص های رشد و عملکرد نخود تحت شرایط دیم و آبی مورد بررسی قرار گرفت. بذرها بصورت پرایم نشده و همچنین پرایم شده در غلظت های صفر (هیدروپرایمینگ با آب مقطر)، 50 ، 100 و 150 پی‌پی‌ام از هورمون جیبرلین و اسید آبسیزیک به صورت جداگانه پرایم شدند. رقم مورد استفاده، رقم آزاد و آزمایش بصورت کرتهای خرد شده بر پایه طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار در مزرعه تحقیقاتی دانشکده کشاورزی خرم آباد در سال زراعی 1389-1388 اجرا شد. نتایج نشان داد که شرایط دیم دوره رشد محصول را کوتاه کرد. عملکرد و اجزاء عملکرد دانه نخود در شرایط دیم کمتر از شرایط آبی بود و عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی به ترتیب 88/439 و 48/689 کیلوگرم در هکتار بود. تیمار هیدروپرایمینگ نسبت به تیمار شاهد (بذرهای پرایم نشده) و سایر تیمارهای پرایمینگ، تعداد شاخه ثانویه، سطح برگ، عملکرد اقتصادی و شاخص برداشت را افزایش داد. استفاده از جیبرلین گلدهی و غلاف دهی را حدود هشت روز به تعویق انداخت. بیشترین میزان همبستگی عملکرد دانه به ترتیب با عملکرد زیستی (92/0 r=)، شاخص برداشت (84/0 r= )، وزن صد دانه (39/0 r=) و تعداد غلاف در بوته (36/0 r= ) بود.

کلیدواژه‌ها

موضوعات


عنوان مقاله [English]

Effects of Hydro and Hormonal Priming on Yield and Yield Components of Chickpea (Cicer arietinum L.) in irrigated and rain-fed conditions

نویسندگان [English]

  • M. A. 1
  • H.R. E. 2
1
2
چکیده [English]

In arid and semi arid, seedling emergence and establishment are key stages for final plant density in chickpea production. Drought stress, especially at the end of the growing season, is one of the factors which decrease a main part of chickpea grain yield in these areas. Therefore the aims of this study were assess to the effects of hydro priming and hormonal priming by gibberellin and abscisic acid on some growth indicators and yield of chickpea under rain-fed and irrigated conditions. Seeds primed with 0 (hydro priming), 50, 100 and 150 ppm of each phytohormones. Non-primed seeds also were sowed. Examined chickpea cultivar was Flip 93-93 (Known as Azad cultivar). Rain-fed conditions shortened the plant life cycle and decreased time to flowering and podding. Quantity of yield and yield components were less in the rain-fed conditions than irrigated conditions. Irrigation increased grain and biologic yields so grain yield was 439.88 and 689.48 kg/ha for rain-fed and irrigated conditions respectively. Hydro-priming could increased the number of secondary lateral branches, LAI, grain yield, and harvest index in comparison to the other priming treatments and control (non-primed). Gibberellin priming delayed days to flowering and podding about eight days. The highest correlation of grain yield obtained with biological yield (r=0.92), HI (r=0.84), 100-seed weight (r=0.39) and number of pods per plant (r=0.36).

کلیدواژه‌ها [English]

  • Drought stress
  • Gibberellin
  • Harvest index
  • Pulses
  • Seed