TY - JOUR ID - 299 TI - بررسی اثرات توأم آبیاری تکمیلی و آرایش کاشت نخود در منطقه گنبد بر عملکرد و کارایی مصرف آب JO - مجله تولید گیاهان زراعی JA - EJCP LA - fa SN - 2008-739X Y1 - 2012 PY - 2012 VL - 3 IS - 4 SP - 89 EP - 105 DO - N2 - به‌منظور بررسی اثرات آبیاری تکمیلی و آرایش کاشت بر عملکرد، اجزای عملکرد و کارآیی مصرف آب در نخود رقم آرمان آزمایشی به‌صورت اسپلیت پلات فاکتوریل در قالب طرح پایه بلوک‌های کامل تصادفی در سه تکرار و طی دو سال (86-1384) در ایستگاه تحقیقات کشاورزی گنبد اجرا شد. کرت اصلی چهار تیمار آبیاری شامل یک نوبت آبیاری در مرحله شروع گلدهی (I1)، یک نوبت آبیاری در مرحله شروع دانه‌بندی (I2)، دو نوبت آبیاری در مراحل شروع گلدهی و شروع دانه‌بندی (I3) و بدون آبیاری (RF) و کرت فرعی ترکیبی از دو عامل فاصله ردیف کاشت (25 و 50 سانتی‌متر) و تراکم کاشت (20، 32 و 44 بوته در مترمربع) بود. در این آزمایش تعداد غلاف در بوته، تعداد دانه در غلاف، وزن صددانه، شاخص برداشت، کارایی مصرف آب و عملکرد دانه در هکتار اندازه‌گیری شد. نتایج تجزیه مرکب داده‌ها نشان داد اثر سال بر صفات اندازه‌گیری شده بالا معنی‌دار است. هیچ‌کدام از صفات مورد بررسی تحت‌تأثیر آبیاری و فاصله ردیف قرار نگرفتند. در حالی‌که به غیر از وزن صددانه و تعداد دانه در غلاف سایر صفات به‌طور معنی‌داری تحت‌تأثیر اثر متقابل آبیاری در فاصله ردیف قرار گرفتند. تأثیر آبیاری بر عملکرد دانه در دو سال آزمایش مشابه نبود. با وجود مجموع بارندگی کم‌تر در سال اول تیمار بدون آبیاری و به دنبال آن آبیاری در دانه‌بندی با عملکرد دانه 9/2 و 1/2 تن در هکتار و کارآیی مصرف آب 3/8 و 1/5 کیلوگرم دانه در میلی‌متر آب و شاخص برداشت 0/46 و 4/38 درصد و در سال دوم آبیاری در دانه‌بندی با عملکرد دانه 1/2 تن در هکتار و کارآیی مصرف آب 0/4 کیلوگرم دانه در میلی‌متر آب و شاخص برداشت 7/28 درصد بیش‌ترین مقادیر را داشتند. این امر اهمیت زمان وقوع بارندگی را نشان می‌دهد. بنابراین توصیه آبیاری در مرحله دانه‌بندی با توجه به‌میزان افزایش عملکرد دانه در نخود، امری غیرقابل اجتناب به‌نظر می‌رسد. عملکرد دانه در فاصله ردیف 25 سانتی‌متر در هر دو سال آزمایش بیش از 50 سانتی‌متر بود. در سال اول کاهش فاصله ردیف عملکرد دانه را به‌طور معنی‌داری در حدود 400 کیلوگرم در هکتار افزایش داد. تراکم کاشت 20 بوته در مترمربع نیز در سال دوم عملکرد دانه بیش‌تری نسبت به تراکم‌های کاشت دیگر داشت. UR - https://ejcp.gau.ac.ir/article_299.html L1 - https://ejcp.gau.ac.ir/article_299_af747110cdee6d65fa0cb1fc3f7ec93c.pdf ER -