%0 Journal Article %T مطالعه واکنش و تنوع ژنتیک ارقام گندم نان ایرانی تحت تنش سرمای بهاره با استفاده از روش های آماری چند متغیره %J مجله تولید گیاهان زراعی %I دانشگاه علوم کشاورزی و منابع طبیعی گرگان %Z 2008-739X %A محمدی, مجید %A میرفخرایی, رضاقلی %A عباسی, علیرضا %D 2013 %\ 08/23/2013 %V 6 %N 2 %P 149-166 %! مطالعه واکنش و تنوع ژنتیک ارقام گندم نان ایرانی تحت تنش سرمای بهاره با استفاده از روش های آماری چند متغیره %K گندم %K آمار چند متغیره %K تجزیه به مولفه¬ اصلی %K تجزیه خوشه¬ای %K تنش سرمای بهاره %R %X وجود تنوع ژنتیکی برای تداوم و پیشرفت برنامه‌های به‌نژادی گیاهان زراعی و افزایش کارایی انتخاب ضروری است. در فصل بهار همزمان با شروع رشد، تحمل گیاهچه‌های گندم به دماهای پایین کاهش می‌یابد و هر یک از مراحل رشد ممکن است با سرمای بهاره مواجه شده و صدمه ببیند. هدف از این مطالعه بررسی تنوع ژنتیکی حاصل از تأثیر تنش سرمای بهاره بر صفات فیزیولوژیک کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل، کاروتنوئید و پایداری غشاء سیتوپلاسمی در مرحله زایشی رشد و نمو گندم در شرایط کنترل شده بود. به این منظور آزمایشی با 20 رقم گندم نان همراه با چهار تیمار سرمایی (8+ (شاهد)، 2+، 0 و 2- درجه سلسیوس) در آزمایش فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی پیاده شد. نتایج تجزیه واریانس نشان داد که اثر متقابل رقم در سرما در همه صفات در سطح 5 درصد معنی‌داری بوده، که حاکی از وجود تنوع ژنتیکی بین ارقام مورد بررسی بود. همچنین بین صفات کلروفیل a، کلروفیل b، کلروفیل کل و کاروتنوئید، همبستگی معنی‌داری وجود داشت. جهت تعیین روابط ژنتیکی بین ارقام مورد مطالعه، تجزیه خوشه‌ای به روش Ward انجام و ارقام مورد بررسی در شرایط تنش شدید (C°2-) به 5 گروه و در شرایط شاهد (C°8) به 4 گروه تقسیم شده، که تجزیه تابع تشخیص و تجزیه به مولفه‌های اصلی گروه بندی حاصل از تجزیه خوشه‌ای را تایید کردند. گروه سوم که از ارقام قدس، تجن و پیشتاز تشکیل شده، در شرایط تنش شدید میزان کمتر تراوش سلولی و میزان بالایی از غلظت رنگدانه‌های گیاهی در بین گروه ها، داشت. %U https://ejcp.gau.ac.ir/article_1303_980af4b870be27a1366918ee8f009641.pdf